19-آیا زن و شوهر باید ، همه چیز را به هم بگویند ؟

پاسخ :

• زندگی مشترک بر اساس اعتماد متقابل بنا شده است ، و در طول زندگی نباید این اعتماد سست شود و یا از بین برود ، در غیر اینصورت ادامه ی زندگی با مشکل مواجه خواهد شد ، یکی از چیزهایی که ممکن است به این اعتماد ضربه بزند پنهان کاری است ، و اینکه انسان همسر خود و شریک زندگی خود را قابل اعتماد نداند . البته باید توجّه داشت هر انسانی همواره دارای خلوت و حریمی خصوصی است که دوست دارد آن را برای خودش حفظ کند ، حتی نسبت به نزدیکترین افرادی که در زندگی با او در ارتباط است .

• انسان با توجّه به شناختی که از همسر خود پیدا نموده است ، به مرور زمان متوجّه می شود که چه چیزهایی را باید به همسر خود بگوید و چه چیزهایی را نباید بگوید ، امّا این به معنای پنهان کاری نیست ، بلکه به این معنا است که می سنجد همسر خود ظرفیت شنیدن چه چیزهایی را دارد و ظرفیت شنیدن چه چیزهایی را ندارد ، اگر گفتن برخی از مسائل باعث بروز اختلاف و دشمنی می شود و اساس زندگی مشترک را متزلزل می کند ، انسان می تواند از بازگو کردن آنها خود داری نماید ، اگر گفتن برخی موضوعات تبدیل به یک دعوای و نزاع خانوادگی می شود انسان از گفتن آن صرف نظر می کند .

• در مجموع انسان باید به ظرفیتِ همسر ، حساسیت های او و شرایط زندگی خود توجّه کند و بسنجد که چه حرفی را باید بزند و چه حرفی را نباید بزند ، و این موضوع اختصاص به دو همسر ندارد و در ارتباط با هر انسانی لازم است مورد توجّه قرار گیرد .

  18-چرا برای ازدواج و پیوندِ دو همسر با یکدیگر ، عقد خوانده می شود ؟

پاسخ :

• خواندن عقد یک مراسم دینی است که بر اساس آن دو نفری که می خواهند زندگی مشترک تشکیل دهند ، با در نظر گرفتن شرایطی خاص ، زن و شوهر یکدیگر می شوند ، عقد در لغت به معنای گره زدن و محکم کردن دو چیز با یکدیگر است و در اینجا تعهّد و پیمانی است که با اجرای عقد بین دو همسر ایجاد می شود ، حقیقتِ عقد مرزی است که بین حلال و حرام الهی ایجاد می کند همانگونه که که معمول است که در هنگام عقد خطبه ای خوانده می شود و در ضمن آن گفته می شود : " حمد و سپاس خداوندی را که ازدواج را حلال و زنا را حرام نمود ..." (1)

• وجود عقد و پیمانی که پس از آن ایجاد می شود ، حقوقی را برای هر یک از زن و شوهر پدید می آورد که در صورت رعایت نکردن آن قابل پیگیری می باشد و از آنجایی که ایجادِ پیمانِ زناشویی با عقد ، یک برنامه ی دینی می باشد ، شکلی مقدّس نیز به ازدواج داده است . دو همسری که که با اجرای عقد همسر یکدیگر شده اند ، اگر صاحب فرزند شوند ، فرزند با آنها نسبت پیدا می کند و زن و مرد شرعاً پدر و مادرِ فرزند به حساب می آیند و تمام حقوق والدین با فرزند در مورد آنان در نظر گرفته می شود .

-----------------------

1-الجواهر الفخریة فی شرح الروضة البهیة؛ ج‌11، ص: 21

   17-ازدواج چه رابطه ای با باورها و اعتقادات انسان دارد ؟

پاسخ :

• ازدواج و تشکیل خانواده ضمن اینکه یک موضوع طبیعی و جزء نیازهای مادی انسان است ، امری است که از ناحیه ی ادیان الهی به خصوص دین مبین اسلام نیز به آن توصیه شده است ، و جنبه ی الهی و عبادی نیز به خود گرفته است و اقدام به آن ، یک کارِ خدا پسندانه محسوب می شود ، همانگونه که در نقطه ی مقابل ، روابط نامشروع یک امر حرام و مورد نارضایتی خداوند است ، لذا با ازدواج ، انسان به رضایت الهی نزدیک و با ارتباطِ نا مشروع انسان مورد نا خشنودی خداوند قرار می گیرد .

• از این رو در روایات آمده است که با ازدواج ، بخشی از دین انسان کامل می شود ، چون ازدواج ، نوعی مصونیت از گناه را برای انسان ایجاد می کند ، و انسان را در حدّ قابل توجّه ای از افکار و رفتار گناه آلود حفظ می کند و فرصتی را ایجاد می کند که انسان با آرامش و بدون دغدغه به سایر وظایف و تکالیف الهی خود عمل نماید ، البته باید توجّه داشت ضمن مصونیتی که از ناحیه ی ازدواج برای انسان حاصل می شود ، انسان نباید تقوا و پرهیزکاری را در هیچ حالی فراموش نماید و تصور کند که صِرفْ ازدواج کافی است ، بلکه لازم است تقوا را در تمام زندگی خود سر لوحه ی رفتار های خود قرار دهد .

 16- ازدواج چه رابطه ای با سلامت اخلاقی افراد جامعه دارد ؟

پاسخ :

• ازدواج علاوه بر تداوم نسل بشر ، عاملی مهم برای کنترل غریزه می باشد ، زیرا اگر غریزه ی انسان ، از راه مشروع و صحیحی ارضاء نشود ، بسیاری از افراد برای تأمین نیاز غریزی خود به راه هایی غیر از ازدواج روی می آورند ، و هنگامیکه ازدواج به هر دلیلی کاهش پیدا نماید ، راه های نامشروع و غیراخلاقی ، شیوع و گسترش پیدا می کند ، همانگونه که متأسفانه در بسیاری از کشورها این امور شکل قانونی نیز به خود نیز گرفته است و نتیجه ی آن به وجود آمدن فرزندانی نا مشروع است که هویت مشخصی نیز ندارند و تحت نظر خانواده پرورش پیدا نمی کنند و و همین امر ، سلامت اخلاقیِ فرد و جامعه را با خطر مواجه می کند .

 15-آیا ازدواج کردن بهتر است یا ازدواج نکردن ؟

پاسخ :

• ممکن است برخی از افرادِ جامعه ، دلایلی مُوَجَّه ، منطقی و عقل پسند ، برای عدم ازدواج خود داشته باشند ، ولی این موضوع ، همواره به عنوان یک استثناء مطرح می شود و نمی توان آن را به عنوان یک توصیه ی عمومی برای همه افراد جامعه مطرح نمود ، زیرا ازدواج کردن و تشکیل خانواده یک تمایل و گرایشی است که از سوی خداوند در نهاد بشر قرار داده شده است ، و بر اساس آن بخشی از نیاز های جسمی و روحی انسان تأمین خواهد شد ، و از سوی دیگر جامعه ی سالم در گرو تربیت نسل صالح است ، که در سایه ی ازدواج و تربیت فرزندان شایسته تحقق می یابد . بنابراین ازدواج یک امر مطلوبی است که تأکید و سفارش بسیاری به آن شده است .

  14-دعا کردن برای ازدواج و انتخاب همسر ، آیا امری مطلوب است ؟

پاسخ :

• دعا کردن یکی از انواع ارتباط با خداوند است و بر اساس آن ، بنده از آفریننده ی خویش در خواست می کند ، که خیری را برای او فراهم و پیش آورد ، بنابر این دعا کردن امری مطلوب و توصیه شده است ، از سوی دیگر انسان می تواند برای هر امر مشروع و خیری دعا کند و از خداوند متعال استمداد جوید ، ولی باید در نظر داشت لازم است همواره از خداوند آنچه را خیر و صلاح است در خواست نماییم ، از این رو ، اینکه برخی از افراد ، اصرار دارند با فرد خاصی ازدواج کنند و برای این موضوع دعا می کنند ، باید توجّه داشته باشند ، گاه شاید به صلاح آنان نباشد که با آن فرد ازدواج کنند و خودشان از این امر اطلاعی ندارند و اصرار بیش از اندازه می کنند .

• علاوه بر اینکه ، دعا کردن به معنای ، نشستن و دست از تلاش کشیدن نیست ، بنابر این ضمن اینکه انسان برای خواسته ی خویش دعا می کند لازم است از راهی مشروع و خداپسندانه برای رسیدن به هدف خود تلاش نماید ، و مقدمات لازم برای ازدواج را فراهم نماید ، بنابر این تلاش و استمداد از خداوند در یک راستا می باشد و هیچکدام دیگری را نفی نمی کند .

   13-آیا حتماً باید از لحاظ اقتصادی به حدّ خاصّی رسید تا بتوان اقدام به ازدواج نمود ؟

پاسخ :

• شکی نیست که توانایی اداره ی یک زندگی از لحاظ اقتصادی یک عامل مهم برای اقدام به ازدواج است ، ولی شرایط همه ی افراد جامعه از لحاظ اقتصادی در یک سطح نمی باشد ،  برخی از افراد شرایط آماده ای از لحاظ اقتصادی دارند ،  ولی برخی از افراد شرایط آنان از لحاظ اقتصادی فعلاً آماده نیست ، ولی توانایی آنان برای کارکردن و کسب درآمد ، قابل توجّه است و از این جهت می توان روی آنان حساب نمود .

• از سوی دیگر توافق دو نفری که قصد ازدواج دارند و همراهی خانواده های آنان می تواند نقش مهمی را ایفا نماید ، مثلاَ دو دانشجو که هر دو در حال تحصیل هستند و تمایل به ازدواج دارند و خانواده ی هر دو طرف نیز حاضرند تا آنها کاملاً از لحاظ اقتصادی به استقلال برسند ، به آنان کمک و یاری نمایند ، می توانند برای ازدواج تصمیم بگیرند .

• البته نباید از نظر دور داشت که با توجّه به باور هایی که ما داریم ، خداوند در ازدواج  خیر و برکتی قرار داده است که نوع افرادی که ازدواج می کنند در آغاز از لحاظ اقتصادی در شرایط ایده ال و مطلوبی نیستند ولی به مرور زمان ، خداوند به آنان و زندگی آنان خیر و برکت می دهد و شرایط آنان از لحاظ اقتصادی تغییر نموده و در وضعیت بهتری قرار می گیرند .

  12-آیا دو نفری که قصد ازدواج با یکدیگر دارند باید از لحاظ اعتقادی و باورهای دینی تناسبی با یکدیگر داشته باشند ؟

پاسخ :

• ایمان هر انسان بخشی از هویت او را تشکیل می دهد ، و بسیاری از رفتارهای انسان بر اساس الگو هایی است که از نظر اعتقادی آنها را پذیرفته است ، حال اگر چنین شخصی با کسی که الگو های دینی او متفاوت است بخواهد ازدواج کند ، احتمال اینکه در جریان زندگی مشترک دچار اختلاف بشوند وجود خواهد داشت ، و این یک امر مهم است که نباید از نظر دور داشت علاوه بر اینکه کسانی که قصد دارند فرزندان با ایمانی را تربیت نمایند لازم است با فردی ازدواج نمایند که در این جهت با آنها همفکر و همراه باشد .

• و از آنجایی که دو همسر در جریان زندگی مشترک از یکدیگر تأثیر می پذیرند ، این احتمال وجود دارد ، که یکی از آندو  تحت تاثیر دیگری ، پایه های اعتقادی او ضعیف و سست شود به خصوص کسانی که از اعتقادات و باور های قوی بر خوردار نباشند ، البته این سخن به این معنا نیست که دو نفر باید از لحاظ ایمانی مساوی یکدیگر باشند ، بلکه به این معنا است که فاصله ی زیادی با یکدیگر نداشته باشند ، البته به صورت استثنائی مواردی هم مشاهده شده که فردی که باورهای ضعیفی داشته تحت تاثیر همسرِ خود  ، باورهای او تقویت شده است ، ولی این موضوع شیوع ندارد و به ندرت اتفاق می افتد .

  11-مقصود از تناسب داشتن دو نفر با یکدیگر در بحث ازدواج چیست ؟

پاسخ :

• ازدواج نوعی همگرایی میان دو نفر در طول زندگی است ، و همگرایی زمانی ایجاد می شود که دو نفر از لحاظ فکری ، اعتقادی ، اخلاقی ، تربیتی و فرهنگی شباهت های قابل توجّه ای با یکدیگر داشته باشند ، و هر چه این شباهت ها بیشتر باشد ، همگرایی نیز بهتر میان آندو اتفاق می افتد ، و هر چه این شباهت ها کمتر باشد همگرایی نیز کمتر اتفاق خواهد افتاد ، تا جایی که به سمت واگرایی حرکت خواهند کرد .

• هر چند امروزه شاهد آن هستیم که افرادی به خاطر انتخاب های نسنجیده ، شتاب زده و احساسی ، بدون در نظر گرفتن تناسب هایی که ذکر گردید با یکدیگر ازدواج می کنند ، و پس از مدتی با مشکلات زیادی در جریان زندگی مشترک مواجه می شوند ، و کارشان به اختلاف و در نهایت به جدایی کشیده می شود ، پس آنچه در ازدواج مهم است ، فهمیدن و تشخیص این تناسب ها در دو نفری است که قصد ازدواج با یکدیگر دارند و تنها نباید به ابراز علاقه و گرایش های احساسی اکتفا نمود و چشم را بر روی مسائل اساسی و پایه ای در زندگی مشترک بست .

  10-آیا عشق و علاقه به فردی ، تا چه اندازه می تواند در موفقیت ازدواج در آینده تأثیر داشته باشد ؟

پاسخ :

• علاقه و دوست داشتن یک امر قلبی و مربوط به جنبه های احساسی انسان است که به علل مختلفی ممکن است در فردی نسبت به فرد دیگر ایجاد شود ، علاقمندی یک موتور محرّک برای حرکت انسان به سمت مطلوب خویش است ، امّا باید توجّه داشت زندگی مشترک علاوه بر علاقه ، نیازمند شناخت کافی از افکار، عادات ، فرهنگ و تربیت طرف مقابل دارد ، صِرف علاقه ، بدون در نظر گرفتن جنبه های دیگری که در موفقیت ازدواج تأثیر گذار است ، تضمین کننده ی موفقیت در زندگی مشترک نخواهد بود .

• موارد زیادی وجود داشته و هم اکنون نیز مشاهده می شود که افراد با عاشق شدن ، با یکدیگر ازدواج نموده ولی پس از مدتی روابط آنان به سردی گراییده یا کارشان به طلاق و جدایی کشیده است ، پس باید توجّه داشت فقط با وجود علاقه وگرایش احساسی به فردی ، نمی توان در مورد آینده ی یک ازدواج  قضاوت کرد ، زیرا ممکن است به کسی علاقمند بود ولی به دلایل مختلف فرهنگی ، تربیتی و خانوادگی ، ازدواج با فردی به صلاح ما نباشد ، و بوده اند کسانی که به این مسائل بی توجّه بوده و فقط بر اساس احساسات خود تصمیم گرفته اند و سپس پشیمان شده اند .