54-چگونه می توان در زندگی مشترک ، محبت خویش را ابراز نماییم ؟

پاسخ :

• محبّت یک نیاز عاطفی در وجود انسان است و همانطور که انسان تمایل به محبت کردن به دیگران دارد ، نیاز مند آن است که از سوی دیگران نیز مورد محبت قرار گیرد ، محبت در آغاز ، در باطن انسان شکل می گیرد ، و تا به طریقی ابراز نشود ، شاید طرف مقابل از وجود آن در درون انسان با خبر نگردد ، ساده ترین راه ابراز محبت در خانواده به زبان آوردن ، آن است ، بنابر این بکار بردنِ کلماتِ محبت آمیز آسان ترین راه برای نشان دادن دوستی دو همسر نسبت به یکدیگر می باشد .

• علاوه بر آن ؛ توجّه نمودن ، گوش دادن ، وقت گذاشتن ، کمک کردن ، هدیه دادن ، احترام گذاشتن ، همدردی نمودن ، و حفظ آرامش و آسایش همسر ، همه می تواند راه هایی برای نشان دادن محبت درونی باشد ، و اینکه برخی فکر می کنند ، کارکردن بیرون از منزل و کسب درآمد و تامین نیازهای مادی ، نشان از دوست داشتن خانواده دارد ، بدون اینکه در کنار آن ، به نیاز های غیر مادی آنان توجّه نمایند ، این به تنهایی برای ابراز محبت کافی نمی باشد و هر کدام از مواردی که برای ابراز محبت ذکر گردید در جای خود لازم می باشد .

   53-خودخواهی چه آسیبی برای زندگی مشترک خواهد داشت ؟

پاسخ :

• خودخواهی به معنای خود را خواستن ، و منافع فردی را بر منافع دیگران ترجیح دادن است ، فرد خودخواه بر آوردنِ نیاز خود را بر نیاز دیگران مقدّم می دارد ، و نیاز دیگران برای او کم اهمیت است ، در حالیکه زندگی مشترک نیازمند نگاه یکسان و متعادل به نیاز تک تک اعضای خانواده می باشد ، اولین آسیبی که خود خواهی به زندگی مشترک وارد می کند ، ایجاد فاصله بین دو همسر و سایر اعضای خانواده است و آنان را از یکدیگر دور می کند ، هر چند آنان از لحاظ مادی در کنار یکدیگر زندگی می کنند ، ولی از لحاظ عاطفی از همدیگر فاصله می گیرند و باعث می شود صمیمیت در فضای خانواده کم رنگ شود .

• از سوی دیگر زندگی مشترک نیازمند چشم پوشی و از خود گذشتگی است ، و خود خواهی راه از خود گذشتن را بر روی انسان می بندد ، خود خواهی همانگونه که در رفتار شخص ، نمود دارد ، در افکار و نظرات انسان نیز آشکار می گردد ، لذا فرد خود خواه  ، رأی و نظر خود را بر نظر دیگران ترجیح می دهد و همواره دیگران را به خطا و اشتباه نسبت می دهد و فکر و رفتار خود را درست می بیند و به فکر و نظر دیگران بی توجّه ای می کند و هنگامیکه چنین اتفاقی بیفتد ، راه همکاری و همدلی با دیگران راکاهش می دهد .

  52-چرا ازدواج را تشبیه به بنا و ساختمان کرده اند ؟

پاسخ :

• در روایتی از رسول خدا صلی الله علیه و آله وارد شده که فرمودند : هیچ بنا و عمارتی در اسلام محبوبتر از تزویج ، نمی باشد (1) مقصود از تزویج ، یا ازدواج کردن و تشکیل خانواده دادن است ، یا افرادِ آماده ی ازدواج را به همسری یکدیگر در آوردن می باشد ، در هر صورت ، تعبیر از ازدواج به بنا و ساختمان ، حاکی از آن است که افرادی که با یکدیگر همسر می شوند ، مانند ساختن یک بنا و ساختمانی می باشد که قرار است افرادی در آن منزل گزیده و زندگی کنند ، یعنی با هر ازدواج یک خانه ای بنا می شود ، و این خانه ها است که یک جامعه را تشکیل می دهد و نسلی که تربیت می شوند از درون همین خانه ها پا به جامعه می گذارند .

• از سوی دیگر خانه مایه ی سکونت و آرامش برای انسان است ، پس انسان خانه را می سازد که مایه ی آرامش و آسایش او باشد ، آن هم با همسری که همراه و همدم او باشد و مایه ی تسلّی خاطر او  و برطرف کردن غم و اندوه او گردد ، علاوه بر اینکه انسان ، با ازدواج محبوب خداوند می گردد و این موضوع نشان از تشویق افراد به ازدواج و تشکیل خانواده دارد ، زیرا خداوند برای تأمین نیازهای جسمی و روحی انسان راه حلال و روایی را به نام ازدواج قرار داده ، و هر راه دیگری غیر از آن راه نادرست و ناروایی خواهد بود .

------------------

1-قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَا بُنِیَ بِنَاءٌ فِی الْإِسْلَامِ أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى مِنَ التَّزْوِیجِ( من لا یحضره الفقیه ج 3 ص 383)

 51-آیا ازدواج یک رزق و روزیِ معنوی ، برای انسان است ؟

پاسخ :

• خداوند هم روزی های مادی نصیب بندگانش می کند و هم روزی های معنوی ، و از آنجایی که در احادیث وارد شده  که با ازدواج ، بخشی از دین انسان کامل می شود ، می توان آن را نوعی روزی معنوی برای انسان در نظر گرفت ،  البته باید دید که نگاه انسان به ازدواج چه نوع نگاهی است ؟ ، آیا به ازدواج از نظر مادی ، می نگرد ، یا به ازدواج از جنبه معنوی نگاه می کند ، آنکه ازدواج را یک امر مادی می بیند ، نتیجه ی ازدواج نیز برای او مادی خواهد بود ، و آنکه به ازدواج از نظر معنوی می نگرد نتیجه ی ازدواج نیز برای او معنوی خواهد بود ، هر چند ، ازدواج می تواند هم خیر و برکتِ مادی برای انسان داشته باشد و هم از نظر معنوی به انسان ، یاری رساند.

اربعین یاد کنیم ازغم یاران ِحسین (ع)

از قدم های پیاده به تمنّای حسین(ع)

اولین زائر او ، جابر و یارش بوده

با دل و جان خود آمد ، به ملاقات حسین (ع)

در فرات ، غسل نمود و به زیارت بِشِتافت

او سخن گفت ، ولی با تنِ تنهای حسین (ع)

او حسین (ع) گفت ولی پاسخ ِ او را نشنید

او چگونه شنود ؟ ، از تنِ  بی رأس حسین (ع)

50-رعایت حریم آیا اختصاص به پیش از ازدواج دارد ؟

پاسخ :

• در کتاب های لغت ، حریم را به گرداگرد خانه اطلاق می کنند ، و یا حریم را در مورد مکانی که حمایت و دفاع از آن واجب است ، بکار می برند (1) و با توجّه به اینکه حریم از ریشه ی حرمت گرفته شده است ، گاه در مورد چیزی که حرام شده و تماس با آن جایز نشده استفاده می کنند (2) با توجّه به این مطلب ، در اصول دینی ، تا زمانی که عقد ازدواج میان زن و مرد منعقد نشده است ، آن دو نسبت به یکدیگر حریمی را از نظر جسمی و روابط اجتماعی رعایت می کنند ، ولی پس از اینکه آن دو با عقد ، به ازدواج یکدیگر در آمدند این حریم میان آنان بر داشته می شود ، ولی حریم دیگری در میان آنان همچنان بر قرار است و آن حریم اخلاقی است به این معنا که آبروی یکدیگر را حفظ می کنند و به تعبیر قرآن کریم لباس یکدیگر بوده و عیب های همدیگر را می پوشانند و احترام یکدیگر را نگاه می دارند .

-------------------

1-فرهنگ معین

2-رک : فرهنگ عمید

   49-احترام متقابل میان دو همسر شامل چه مواردی می شود ؟

پاسخ :

• اصولاً احترام گذاشتن به دیگران به معنای حرمت و ارزش قائل شدن برای دیگران است ، و همانگونه که ما ، خارج از محیط خانواده ، خود را ملزم به احترام گذاشتن به دیگران می دانیم ، در درون خانواده نیز این موضوع از اهمیت بیشتری بر خوردار است ، به این معنا که شایسته نیست انسان برای کسانی که نسبت خویشاوندی با آنان ندارد ، به هر علتی احترام بگذارد ، ولی وقتی در درون خانواده است برای اعضای خانواده ی خود احترامی قائل نباشد .

• احترام متقابل به این معنا است که دو طرف برای یکدیگر اهمیت و ارزش قائل باشند و ادب و اخلاق را در رابطه با یکدیگر رعایت نمایند ، نه اینکه یک طرف انتظار داشته باشد که ، دیگری به او احترام بگذارد ، ولی خود ، به طرف مقابل احترام نگذاشته و با بی حرمتی با او رفتار نماید .

• احترام گذاشتن می تواند هم با رفتار باشد و هم با گفتار ، احترامِ گفتاری شامل سخنانی می شود که هم محتوای پسندیده ای داشته باشد و هم با لحن نرم و احترام آمیزی به دیگری گفته شود ، لذا ناسزا گفتن ، بکار بردن القاب و نام های زشت در خطاب کردن همسر یا فرزندان و شوخی های بی جا و نامناسب با آنان که تحقیر آمیز است ، نوعی بی احترامی محسوب می گردد ،  و احترام رفتاری ، شامل هر عملی می شود که در عرف و شرع ، آن رفتار را ناپسند می شمارند ، از نوع نشستن گرفته ، تا طرز غذا خوردن و شیوه ی خوابیدن و هر کاری که از شرم و حیا به دور باشد .

 48-آیا افراد برونگرا و درونگرا می توانند با یکدیگر ازدواج کنند ؟

پاسخ :

• درونگرا به فردی اطلاق می شود که تمایل به درون خود دارد و بیشتر باطن گرا می باشد ، و برونگرا به فردی اطلاق می شود که رفتار های او نماد بیرونی دارد و بیشتر افکار و احساسات خود را نشان می دهد و بیان می کند ، گر چه هر فردی از این دو حالت می تواند بهره مند باشد ولی به مرور زمان یکی از این دو حالت بر انسان غلبه پیدا می کند ، بگونه ای که درونگرایی در او بیشتر مشاهده می شود یا اینکه برون گرایی در او بیشتر نمایان می گردد ، در هر صورت ، این دو حالت ، با یکدیگر متفاوت است و اگر فردی خیلی برونگرا و فردی زیاد درونگرا باشد ، نمی توانند با یکدیگر ارتباط خوشایندی برقرار نمایند ، زیرا مثلاً فرد برونگرا خواهان حرف زدن و نشان دادن احساسات خود است ولی فرد درونگرا خواهان کم حرفی و خلوت کردن با خود است ، لذا این دو نفر اگر با یکدیگر ازدواج کنند ، شاید نتوانند ارتباط گرم و صمیمانه ای با یکدیگر برقرار نمایند .

  47-محدوده ی ارتباط با خانواده ی همسر تا کجا می باشد ؟

پاسخ :

• انسان هنگامیکه ازدواج می کند و تشکیل خانواده می دهد ، دارای خویشاوندانی جدیدی می شود که قبلاً با آنها رابطه ی خویشاوندی نداشته است ، اصل اولیه در باره ی خویشاوندان ، داشتن روابط مثبت ، سازنده و تؤام با احترام متقابل است ، همانگونه که خانواده ی همسر نیز لازم است با داماد و عروس خویش نیز با اخلاق پسندیده و احترام رفتار نمایند ،  علاوه بر اینکه شایسته است ، طرفین توانایی گذشت و چشم پوشی از خطا های یکدیگر را نیز داشته باشند .

• امّا اگر انسان در این نوع از خویشاوندی با افرادی روبرو باشد ، که توانایی برقراری رابطه ی سازنده و احترام آمیز را نداشته باشند ، و بجای آن رفتاری توهین آمیز و یا غیر سازنده را در پیش بگیرند ، در اینجا انسان می تواند ، در شیوه ی ارتباطی خود با آنها تجدید نظر کند ، و ضمن حفظ اخلاق پسندیده ی خود ، بگونه ای رفتار کند که آنها به خود ، اجازه توهین و بی احترامی به او را ندهند ، و محدودیت هایی منطقی را در ارتباط با آنان در نظر بگیرد بگونه ای که نه قطع ارتباطی صورت پذیرد و نه به اندازه ای ، ارتباط داشته باشد که مشکلاتی را در پی داشته باشد ( در ارتباط خود شیوه ی تعادل را در پیش گیرد و از افراط و تفریط در ارتباط بپرهیزد) .

  46-سختگیری در امر ازدواج شامل چه مواردی می گردد ؟

پاسخ :

• سختگیری در امر ازدواج می تواند مصادیق متعددی داشته باشد که از جمله ی آنها می توان به جنبه های اقتصادی اشاره کرد ، سختگیری اقتصادی شامل تعیین مهریه های سنگینی می شود که از توان بسیاری از افراد جامعه خارج است ، و به همین جهت ، باعث پرهیز افراد آماده ی ازدواج از تشکیل خانواده می شود ، به خصوص در زمانی که بسیاری از افراد جامعه در شرایط اقتصادی مطلوبی نباشند ، که با درآمدی که دارند ، قادر بر اداره ی یک زندگی با رفاه نسبی را نیز ندارند .  

• یکی دیگر از جنبه های سختگیری ، در نظر گرفتن معیارهایی برای همسر آینده است ، که در افراد اندکی می توان آنها را پیدا نمود ، مثلاً معیار کسی برای همسر آینده این باشد که : از نظر ظاهری بسیار جذاب و زیبا ، از نظر مالی دارای منزل شخصی در بهترین نقطه شهر و داشتنِ ماشین مدل بالا ، از نظر تحصیلات ، دارای مدرک بالای دانشگاهی ، دارای خانواده ای با ویژگی های بسیار خاص و ویژه و ... باشد ، که همه ی این موارد  یکجا در کمترین فردی یافت می شود .