سفارش های رسول خدا صلی الله علیه و آله به امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام

(39)

دهان خود را پاکیزه نما !

در این بخش ، به پاکیزگی دهان و دندان اشاره شده است :

• دین مبین اسلام ، علاوه بر دستورات معنوی ، سفارش های بسیاری نیز در رابطه با بهداشت فردی و اجتماعی دارد ، و به تعبیر دیگر هم به سلامت جسم انسان توجّه نموده و هم به سلامت روح آدمی پرداخته است ، و از جهت حجم توصیه های بهداشتی ادیان دیگر با اسلام قابل مقایسه نبوده و همین موضوع علت برتری دین اسلام بر سایر ادیان می باشد که در سفارش های خود هم جسم را مورد توجّه قرار داده و هم بر پاکی روح  تأکید نموده است

•  در این راستا ، یکی از مواردی که اسلام بر بهداشت و پاکیزگی آن تأکید می ورزد ، بهداشت دهان و دندان از طریق مسواک زدن است که بسیار به آن سفارش شده است ، لذا در توصیه ای که از پیامبر صلی الله علیه و آله وارد شده ، هم به مسواک و هم به پاکسازی دندان ها از طریق خلال کردن و بیرون آوردن باقی مانده ی غذا از دهان اشاره شده است و آثاری چون : محبوبیت نزد خداوند  و فرشتگان الهی ، روشنی چشم و پاکیزه شدن دهان را برای آن برشمرده است

پیامبر صلی الله علیه و آله به امیر مؤمنان علیه السلام فرمودند :

یا علی ! بر تو باد به مسواک زدن زیرا آن باعث پاک شدن دهان ، خشنودی پروردگار و روشنی چشم است و خلال نمودن باعث محبوبیت نزد فرشتگان است ، زیرا فرشتگان از بوی بدِ دهان کسیکه پس از غذا خلال نمی کند ، آزرده می شوند (1)

----------------------------

1-یَا عَلِیُّ عَلَیْکَ بِالسِّوَاکِ فَإِنَّ السِّوَاکَ مَطْهَرَةٌ لِلْفَمِ وَ مَرْضَاةٌ لِلرَّبِّ وَ مَجْلَاةٌ لِلْعَیْنِ وَ الْخِلَالُ یُحَبِّبُکَ إِلَى الْمَلَائِکَةِ فَإِنَّ الْمَلَائِکَةَ تَتَأَذَّى بِرِیحِ فَمِ مَنْ لَا یَتَخَلَّلُ بَعْدَ الطَّعَامِ(تحف العقول ص 15)  

     سفارش های رسول خدا صلی الله علیه و آله به امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام

(38)

خوش اخلاق باش !

در این سفارش به داشتن اخلاق نیک با خانواده ، همسایگان و مردم ، پرداخته شده است :

• مهمترین چیز پس از ایمان ، داشتن اخلاق نیک به ویژه با همنوعان است ، زیرا ایمان رابطه ی بنده با خالق خویش را بر مبنای صحیحی برقرار می کند ، و اخلاق نیک  سازنده ی رابطه ی مثبت انسان با سایر انسان ها می باشد ، اگر اخلاق نیک در انسان وجود نداشته باشد ، زندگی کردن او در جامعه با مشکلات فراوانی روبرو خواهد بود و لازمه ی آن نزاع و کشمکش دائمی میان انسان ها خواهد بود ، لذا می توان گفت با نبود اخلاقِ پسندیده  ، هم خانواده و هم جامعه به سوی نابودی پیش خواهد رفت 

• و همانگونه که اخلاق سازنده ی دنیای انسان است ، آباد کننده ی آخرت انسان نیز می باشد ، چون دین تنها به دنبال آباد کردن دنیای انسان نمی باشد ، بلکه تامین کننده ی سعادت دنیا و آخرت آدمی می باشد ، از این رو زندگی را در دایره ی زندگی مادی و دنیوی خلاصه نمی کند بلکه زندگی این دنیا را مقدمه ای برای زندگی اُخروی انسان قرار می دهد ، اگر در این دنیا با ایمان و اخلاق نیک زندگی کردیم این مقدمه ای خواهد بود که از محصول آن که لطف و رحمت الهی در آخرت است بهره مند باشیم

 

پیامبر صلی الله علیه و آله به امیر مؤمنان علیه السلام فرمودند :

اخلاق خویش را با خانواده ، همسایگان و مردمی که با آنان معاشرت داری ، نیکو گردان ، تا (اسمت) نزد خدا در درجات بالا ثبت شود (1)

--------------------

1-یَا عَلِیُّ أَحْسِنْ خُلُقَکَ مَعَ أَهْلِکَ وَ جِیرَانِکَ وَ مَنْ تُعَاشِرُ وَ تُصَاحِبُ مِنَ النَّاسِ تُکْتَبْ عِنْدَ اللَّهِ فِی الدَّرَجَاتِ الْعُلَی(تحف العقول ص 15)

     سفارش های رسول خدا صلی الله علیه و آله به امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام

(37)

دست از عصبانیت بردار

در این سفارش به حالت کنترل خشم و توجّه به بردباری پرداخته شده است :

• یکی از حالت های انسان ، حالت خشم است که هنگامیکه با موضوعی که مورد قبول او نمی باشد روبرو می گردد ، دچار خشم می گردد و با خشم گرفتن مخالفت خود را با آن موضوع اعلام داشته و درصدد عوض کردن و تغییر شرایطی است که از نظر او نامطلوب است . شاید بتوان گفت در غالب موارد خشم گرفتن نتیجه ی مطلوبی در بر نخواهد داشت ، و کمتر می شود که با خشم گرفتن انسان بتواند به نتیجه ی رضایت بخشی دست پیدا کند .

• خشم در وجود انسان را می توان به دو نوع کنترل شده و غیر قابل کنترل تقسیم نمود ، در خشم کنترل شده فقط حالت عصبانیت در انسان بروز می کند و در کنار آن رفتار نادرست و غیر اخلاقی از انسان سر نمی زند ، ولی در کنار خشم غیر قابل کنترل رفتار نادرست و غیر اخلاقی کوچک یا بزرگی از انسان سر می زند که باعث پشیمانی بعدی انسان می گردد .

• در این سفارش نخست به عصبانی نشدن توصیه شده است به این معنا که انسان با خودسازی و کنترل حالات  احساسی خود ، تلاش کند حالت خشم در او بروز نکند ، و در مرحله ی بعد اگر به هر دلیلی انسان دچار این حالت گردید سعی کند از حالت ایستاده به حالت نشسته منتقل گردد ، تا از این طریق کمی بر رفتار خود تسلط پیدا کند ، سپس توصیه شده  به فکر کردن بپردازد ، امّا اینکه در باره ی چه موضوعی فکر کند ، در اینجا توصیه شده در باره ی قدرت خداوند متعال اندیشه کند که با اینکه بر بندگان خود تسلط دارد ، امّا در عین حال در برابر رفتار نادرست آنان حلم و بردباری می ورزد و فوراً آنان را عقوبت و مجازات نمی کند بلکه به آنان فرصت اصلاح رفتار خود را می دهد  

پیامبر صلی الله علیه و آله به امیر مؤمنان علیه السلام فرمودند :

یا علی ! خشم مگیر ، امّا اگر خشم گرفتی ، پس بنشین و بر قدرت پروردگار بر بندگان خویش اندیشه کن که چگونه نسبت به آنان بردباری می ورزد ، و هنگامیکه به تو گفته شود : از خدا پرهیز کن! ، خشم خود را کنار گذار و به بردباری خود مراجعه کن ! (1)

--------------------------

1-یَا عَلِیُّ لَا تَغْضَبْ فَإِذَا غَضِبْتَ فَاقْعُدْ وَ تَفَکَّرْ فِی قُدْرَةِ الرَّبِّ عَلَى الْعِبَادِ وَ حِلْمِهِ عَنْهُمْ وَ إِذَا قِیلَ لَکَ اتَّقِ اللَّهَ فَانْبِذْ غَضَبَکَ وَ رَاجِعْ حِلْمَکَ (تحف العقول ص 15)‏

     سفارش های رسول خدا صلی الله علیه و آله به امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام

(36)

لج بازی

در این سفارش به موضوع لجاجت و ریشه و نتیجه آن پرداخته شده است :

• هنگامیکه از لجاجت سخن گفته می شود ، به رفتاری اطلاق می شود که فردی حرف درست و منطقی دیگران را نپذیرفته (1) و بر کار و سخن خود هر چند غیر منطقی باشد اصرار می ورزد ، لجاجت گاه در برابر امور عادی و روزمره زندگی است و گاه در مسائل مهم و تأثیر گذاری مربوط به دنیا و آخرت انسان است که با بی توجّهی به آن ، خسارت های مادی و معنوی گریبانگیر انسان می شود ، مثلاً کسانی که با دیدن آیات و نشانه های الهی ، از روی لجاجت ایمان نمی آورند(2) ، در آخرت زیانکار خواهند بود ، یا کسیکه از روی لجاجت و علیرغم نهی دیگران با کسی ازدواج می کند که لیاقت وشایستگی همسری با او را ندارد ، در همین دنیا زندگی همراه با آرامشی را نخواهد داشت .

• در اینجا پافشاری بر امر نادرست را از جهل انسان و عدم آگاهی او به نتیجه ی کار ، دانسته اند ، لذا می توان گفت هر کس بر سخن و یا کار غیر منطقی خود اصرار کند و به انجام آن لجاجت ورزد ، از روی جهل و نادانی خواهد بود ، و لازمه ی این رفتار پشیمانی می باشد ، چون وقتی انسان نتیجه ی بی توجّهی به حرف درست و معقول دیگران را مشاهده نماید ، بر کار خود پشیمان می گردد.

پیامبر صلی الله علیه و آله به امیر مؤمنان علیه السلام فرمودند :

یا علی ! از لجاجت بپرهیز زیرا اول آن نادانی و پایان آن پشیمانی است (3)

-----------------------

1-فرهنگ عمید

2-یونس/101

3-یَا عَلِیُّ إِیَّاکَ وَ اللَّجَاجَةَ فَإِنَّ أَوَّلَهَا جَهْلٌ وَ آخِرَهَا نَدَامَة(تحف العقول ص 15)‏

     سفارش های رسول خدا صلی الله علیه و آله به امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام

(35)

روزی می رسد

در این سفارش به غم روزی نخوردن اشاره شده است :

• انسان برای ادامه ی زندگی خود نیازمند نعمت های الهی است و بدون نعمت که همان روزی است که خداوند برای موجودات زنده در نظر گرفته ادامه ی حیات آنها ممکن نخواهد بود ، و همانطور که می دانیم هم آفرینش مخلوقات از جمله انسان به دست خداوند است و هم خداوند روزی رسان به آفریدگان خویش است و در قرآن کریم نیز ، روزی آنان را تضمین نموده است

• هنگامیکه از تضمین روزی از سوی خداوند سخن گفته می شود به این معنا است که انسان نباید دغدغه روزی خود را داشته باشد ، هر چند برای کسب روزی نیازمند تلاش نیز هست ولی در کنار تلاش باید بداند آنچه از روزی مقدّر او می باشد به او خواهد رسید و این موضوع به تجربه برای بشر اثبات شده و انسان آن را با تمام وجودِ خود دریافته است ، لذا آنچه وظیفه ی انسان است کسب و تلاشِ مشروع و حلال برای بدست آوردن روزی و استفاده ی درست و خداپسندانه از آن می باشد

پیامبر صلی الله علیه و آله به امیر مؤمنان علیه السلام فرمودند :

یا علی ! برای روزی فردا غم مخور ، چون هر فردایی با روزیش خواهد آمد(1)

----------------------

1- یَا عَلِیُّ لَا تَهْتَمَّ لِرِزْقِ غَدٍ فَإِنَّ کُلَّ غَدٍ یَأْتِی رِزْقُهُ‏ (تحف العقول ص 15)‏

    سفارش های رسول خدا صلی الله علیه و آله به امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام

(34)

رو سیاهی

در این سفارش به قبح و زشتی دروغ و حُسن و خوبی راستگویی اشاره می شود :

• خداوند هر انسانی را در آغاز تولد پاک و به دور از رذائل اخلاقی آفریده است ، ولی انسان پس از بزرگ شدن و نوع تربیت و فرهنگی که پیدا می کند به سمت خوبی ها یا بدی ها تمایل پیدا نموده و شخصیتش بر اساس یک از آنها شکل می گیرد ، هنگامیکه فرزندی مشاهده می کند والدین او گاه بر خلاف واقعیت چیزی را بازگو می کنند و آن را نوعی زرنگی می دانند او هم از این رفتار آنان الگو گرفته و به مرور زمان به چنین رفتارهایی عادت می کند و به عکس اگر ببیند والدین او هیچگاه بر خلاف واقع سخن نمی گویند و فرزند خویش را نیز به راستگویی و پرهیز از دروغ وا می دارند ، فرزند نیز به چنین رفتاری خو گرفته و عادت می کند

• از سوی دیگر هر عمل خوب یا بدی که انسان انجام می دهد ، دارای باطن و ملکوتی است که انسان ها در حال عادی توانایی و قابلیت مشاهده آن باطن را ندارند ، مگر انسان های پاکی که چنین موهبتی از جانب خداوند به آنان عطا شده است ، در اینجا صورت باطنی دروغ را سیاه شدن چهره ی آدمی معرفی نموده که در این دنیا برای غالب افراد قابل مشاهده نخواهد بود و از سوی دیگر چهره ی باطنی راستگو را سفید و نورانی معرفی نموده اند که این حقیقت پس از مرگ و در دنیای دیگر و به خصوص در عالم آخرت جلوه خواهد نمود ، و همین موضوع نشانه ی عاقبت بخیری یا عاقبت به شرّی یک انسان می گردد

پیامبر صلی الله علیه و آله به امیر مؤمنان علیه السلام فرمودند :

ای علی ! از دروغ بر حذر باش ، زیرا دروغ صورت انسان را سیاه می کند و نزد خداوند دروغگو ثبت خواهد شد ، و راستگویی چهره را سفید و نورانی می کند و نزد خداوند راستگو نوشته می شود ، و بدان که راستگویی مایه ی خیر و برکت و دروغگویی مایه شومی و نا مبارکی است (1)

-----------------------

1-یَا عَلِیُّ إِیَّاکَ وَ الْکَذِبَ فَإِنَّ الْکَذِبَ یُسَوِّدُ الْوَجْهَ ثُمَّ یُکْتَبُ عِنْدَ اللَّهِ کَذَّاباً وَ إِنَّ الصِّدْقَ یُبَیِّضُ الْوَجْهَ وَ یُکْتَبُ عِنْدَ اللَّهِ صَادِقاً وَ اعْلَمْ أَنَّ الصِّدْقَ مُبَارَکٌ وَ الْکَذِبَ مَشْئُوم(تحف العقول ص 15)‏

     سفارش های رسول خدا صلی الله علیه و آله به امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام

(33)

گذشت و چشم پوشی

در این سفارش به بخشش و چشم پوشی از خطا و لغزش دیگران اشاره شده است :

• یکی ازگام های مؤثر در انجام خوبی ها و پرهیز از بدی ها ، آگاهی از رفتارهای پسندیده و ناپسند است ، لذا در توصیه های اخلاقی پیشوایان دین ، مشاهده می کنیم که آن بزرگواران ، پیروان و یاران خود را از اعمال شایسته و ناشایسته آگاه می ساختند تا آنان در پیمودن راه حق و درست ، دچار اشتباه و گمراهی نگردند ، چون اگر آشنایی با این مسیر را فقط در اختیار مردم قرار دهند ، امکان انحراف و بیراهه رفتن در این راه بسیار است و چه بسا انسان هایی با عقل محدود خود ، راه نادرستی را درست و یا راه درستی را نادرست بپندارند و از صراط مستقیم دور گردند

• در اینجا پیامبر صلی الله علیه و آله صفات بدترین مردم را بیان می کنند ، و آن فردی است که از جرم و تقصیر دیگران نمی گذرد و از لغزشی که دیگران انجام داده اند چشم پوشی نمی کند به تعبیر دیگر وجود با گذشت و بخشنده ای ندارد و از این جهت فرد ناتوان و ضعیفی است ، بر خلاف افرادی که روح بلندی دارند و توانایی بخشیدن کار ناروایی که دیگران در حق او یا دیگری انجام داده اند را دارند و در عوض به آنان فرصت می دهند که اشتباه خود را جبران کنند

• و کسانی که در مرحله ی بدتری از مورد قبل قرار دارند  کسانی می باشند که مردم از شرّ و بدی آنان در امان نیستند و از آنها امید کار خیری نمی رود و و هر لحظه انتظار آن است که رفتار ناشایست و اخلاق بدی از آنان ظهور پیدا کند و دامنگیر کسی شود  و به یقین چنین افرادی از لحاظ فرهنگی و تربیتی در سطح پایینی قرار دارند و همین امر باعث شده که عادت های بدی در طول زمان در آنها پدید آید و دامنه ی آن به افراد جامعه کشیده شود ، از همین جا می توان گفت که تربیت نسل صالح ، هم برای خانواده و خود فرد در آینده مفید است و هم جامعه از صلاح آنان در آینده بهره مند خواهد شد

پیامبر صلی الله علیه و آله به امیر مؤمنان علیه السلام فرمودند :

یا علی ! آیا تو را از بدترین مردم با خبر سازم ؟ ، حضرت علی علیه السلام فرمودند : بلی ای رسول خدا (ص) ، پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند : کسی که از جرم و تقصیر دیگران نمی گذرد و از خطای آنان چشم پوشی نمی کند ، و آیا به بدتر از آن با خبرت سازم ؟ ، علی علیه السلام فرمودند : بلی ای رسول خدا (ص) ، پیامبر(ص) فرمودند : کسی که مردم ازشرّ او در امان نمی باشند و امید خیری از او نمی رود (1)

---------------------------

1-یَا عَلِیُّ أَ لَا أُنَبِّئُکَ بِشَرِّ النَّاسِ قُلْتُ بَلَى یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ مَنْ لَا یَغْفِرُ الذَّنْبَ وَ لَا یُقِیلُ الْعَثْرَةَ أَ لَا أُنَبِّئُکَ بِشَرٍّ مِنْ ذَلِکَ قُلْتُ بَلَى یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ مَنْ لَا یُؤْمَنُ شَرُّهُ وَ لَا یُرْجَى خَیْرُهُ(تحف العقول ص 14)

     سفارش های رسول خدا صلی الله علیه و آله به امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام

(32)

تعریف دیگران

در این سفارش به واکنش مناسب در برابر تعریف کردن دیگران از انسان اشاره شده است :

• انسان بطور طبیعی از تعریف و ستایش دیگران خوشحال و خرسند می شود ولی از نظر اخلاقی ممکن است در معرض غرور و  خود بینی قرار گیرد  و هنگامیکه این تعریف ها  از سوی افراد زیادی به انسان گفته شود ممکن است  انسان را در مورد خود به اشتباه اندازد ، و بپندارد که نسبت به دیگران دارای برتری هایی است  که شاید در واقع آنگونه که مردم توصیف می کنند نباشد و از اینجاست که انسان دچار لغزش خواهد شد

• برای این منظور در فرمایش رسولخدا صلی الله علیه و آله راهکاری برای مقابله با چنین پندار و وسوسه هایی بیان شده است ، ایشان سفارش می کنند که وقتی کسی از انسان تعریف کرد با خدای خویش ارتباط برقرار نموده و از پروردگار خویش بخواهد  تا او را بهتر از گمانی که دیگران به او برده اند قرار دهد ، پس توجّه کند اگر دیگران چیزی در باره ی انسان بیان داشته اند چیزی جز گمانه زنی نیست و آنان از درون انسان و واقعیت او خبر ندارند ، سپس از خداوند بخواهد که اگر انسان لغزشی دارد که مردم از آن آگاه نیستند ، آن را بیامرزد ، و در نهایت از خداوند بخواهد در برابر آنچه دیگران در حق او می گویند او را مؤاخذه نکند ( کار انسان بجایی نرسد که دچار لغزشی شود که عقوبت الهی را در پی داشته باشد )

پیامبر صلی الله علیه و آله به امیر مؤمنان علیه السلام فرمودند :

یا علی ! هنگامیکه کسی از تو تعریف و ستایش نمود پس بگو : خدایا مرا بهتر از آنچه گمان می کنند قرار بده ، و آنچه را نمی دانند بیامرز و به آنچه می گویند من را مؤاخذه نکن (1)

-------------------------

1-یَا عَلِیُّ إِذَا أُثْنِیَ عَلَیْکَ فِی وَجْهِکَ فَقُلِ اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی خَیْراً مِمَّا یَظُنُّونَ وَ اغْفِرْ لِی مَا لَا یَعْلَمُونَ وَ لَا تُؤَاخِذْنِی بِمَا یَقُولُون( تحف العقول ص 13)‏

    سفارش های رسول خدا صلی الله علیه و آله به امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام

(31)

امنیت در هنگام ترس

در این سفارش به استمداد از خداوند در هنگام ترس اشاره شده است :

• انسان دارای ضعف ها و ناتوانی های فراوانی است که همواره برای مقابله با آنها به دنبال راهی می گردد ، یکی از ضعف های انسان حالتی به نام ترس است ، در هنگام ترس ، حالت آرامش و امنیت از انسان گرفته می شود و شاید انسان نتواند به طور معمول و طبیعی به انجام کارها و مسئولیت های خویش بپردازد .

• اولین نقطه ای که در هنگام ترس انسان را تحت تأثیر قرار می دهد ذهن انسان است که دچار افکار نگران کننده یا وحشت آفرین می شود ، هر چند ممکن است این افکار در حد یک احتمال باشد و واقعیتی نیز نداشته باشد ولی به هر حال انسان را نگران کرده است

• در این سفارش توصیه شده که در هنگام ترس با توسّل به اولیای الهی ( محمد و آل محمد صلوات الله علیهم اجمعین) از خداوند استمداد شود که ترس او را برطرف نماید و حالت اطمینان و آرامش را به او ارزانی دهد

پیامبر صلی الله علیه و آله به امیر مؤمنان علیه السلام فرمودند :

یا علی ! هنگامیکه چیزی تورا ترساند پس بگو : « اللَّهُمَّ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ إِلَّا فَرَّجْتَ عَنِّی » خداوندا به حق محمد و آل محمد این ترس را از من برطرف نما (1)

-----------------------

 1-یَا عَلِیُّ إِذَا هَالَکَ أَمْرٌ فَقُلِ اللَّهُمَّ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ إِلَّا فَرَّجْتَ عَنِّی( تحف العقول ص 12)

 سفارش های رسول خدا صلی الله علیه و آله به امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام

(30)

از برون تا درون

در این بخش به درخواست از خداوند برای اصلاح درون و اخلاق انسان اشاره می شود :

• بخشی از ویژگی های انسان در اختیار او نمی باشد  و خداوند انسان را چنین آفریده است از جمله ی آنها ویژگی های جسمی و ظاهریِ انسان مانند چهره ی او می باشد و بر این اساس است که خداوند هر فردی را به صورتی ویژه آفریده است که با دیگری متفاوت می باشد ، انسان هنگامیکه خود را در آینه مشاهده می کند از وضعیت چهره و ظاهر خویش آگاه می گردد و می تواند گوشه ای از آفرینش الهی را در باره ی خود مشاهده نماید و خداوند را برای حکمت و لطفی که در حق او ارزانی داشته سپاس گوید و در همان جا از خداوند درخواست کند که همانگونه که ظاهر من را نیکو آفریدی ، اخلاق من را نیز نیکو گردان از این رو نسبت به اصلاح و تغییر بخشی که در اختیار انسان است(رفتار و خصوصیات درونی) از خداوند یاری می طلبد

پیامبر صلی الله علیه و آله به امیر مؤمنان علیه السلام فرمودند :

یا علی ! هنگامیکه به آینه نظر افکندی سه بار الله اکبر بگو و سپس به زبان بیاور : خدایا همانگونه که خلقت و آفرینش من را نیکو گردانیدی ، اخلاق من را نیز نیکو گردان ! (1)

--------------------------

1-یَا عَلِیُّ إِذَا نَظَرْتَ فِی مِرْآةٍ فَکَبِّرْ ثَلَاثاً وَ قُلِ اللَّهُمَّ کَمَا حَسَّنْتَ خَلْقِی فَحَسِّنْ خُلُقِی( تحف العقول ص 12)