امام علی علیه السلام

مال اندک همراه با عفت و پاکی ، بهتر از مال فراوان همراه با گناه و ناپاکی است

وَ الْحِرْفَةُ *مَعَ الْعِفَّةِ خَیْرٌ مِنَ الْغِنَى مَعَ الْفُجُور

نهج البلاغه

• انسان برای گذران زندگی خود نیازمند کسب در آمد و امکانات مالی واقتصادی است تا بتواند رفاهی را برای خود و خانواده ی خود فراهم نماید ، وشاید بسیاری از افراد تمایل داشته که از رفاه و امکانات بیشتری در زندگی بهره مند باشند و به همین جهت به دنبال کار و رشته ای از فعالیت می باشند که از در آمد بالاتری بر خوردار باشد .
• امّا در این جهت مردم تفاوت هایی با یکدیگر دارند ،  برخی از مردم برای کار و پیشه و کسب در آمد در زندگی برای خود اصولی اخلاقی قائل هستند ، از این رو  به دنبال کاری می باشند که ضمن کسب در آمد ، بتوانند پایبندی خود را به اخلاق حفظ نموده و از مسیر پاکی و پاکدامنی منحرف نشوند ؛ ولی گروهی اصل برای آنها ،  درآمد بیشتر است و اهمیت چندانی برای اخلاق قائل نمی باشند واگر در سایه ی در آمد بیشتر ، از مسیر پاکی و پاکدامنی خارج شوند ، اهمیت چندانی برای آنان ندارد .
• در این سخن ، امام علی علیه السلام اصل را در سلامت اخلاقی برای انسان ، معرفی نموده  و فرموده است ، اگر انسان در آمد کمتری داشته باشد ولی تقوای او حفظ شود ، بهتر از مال فراوانی است که زمینه ی گناه را برای انسان فراهم می کند ، بدیهی است این سخن به این معنا است که معیار اصلی : پایبندی به اخلاق است ، بنابراین بهره مندی از امکانات اقتصادیِ بیشتر وظایف اخلاقی والهی بیشتری را به دنبال خواهد داشت .

پرسش : داشتن ثروت از نظر اخلاقی ، در چه شرایطی مطلوب خواهد بود ؟

پاسخ :از نظر اخلاقی بهره مندی از امکانات مالیِ فراوان ، زمانی مطلوب است که انسان را از دایره ی اخلاق خارج نسازد و از مسیر پاکی و پاکدامنی منحرف نگردد .

________________

*- و الحرفة بالکسر مثل الحرف بالضم-  و هو نقصان الحظ و عدم المال (شرح‏ نهج البلاغه(ابن‏ أبی ‏الحدید)  ج 16 صفحه‏ ى 98