امام علی علیه السلام
بدترین ستم ، ستم به فردی است که ناتوان است
ظلم الضعیف افحش الظلم
نهج البلاغه
- در هر ستمی حقی از فردی که مورد ستم گرفته شده از بین می رود و نادیده گرفته می شود ، که در این صورت به فرد ستمکار ظالم و به فرد ستم دیده مظلوم گفته می شود ، کسانی که به آنان ستم می شود یا می توانند ازحق خود دفاع کنند و یا از گرفتن حق خود به دلایلی نا توانند ، این ناتوانی تنها جنبه ی جسمی ندارد ، بلکه به شرایط فرد ستم دیده بر می گردد ، یعنی هر چند فرد ستم دیده از نظر جسمی ضعیف نباشد اما در شرایطی است که نمی تواند حق خود را از ستمکار باز ستاند .
- حال فرق نمی کند این ستم در مسائل جزئی باشد و یا در مسائل بزرگ و مهم ، گرچه در مسائل مهم وحیاتی شدّت ظلم بیشتر خواهد بود وتاثیربدتری را بر جای می گذارد ، این ظلم می تواند جنبه های مختلفی داشته باشد ، از جمله ظلم حیثیتی که آبروی فردی را ببرند ، یا از فردی که نا آگاه است در مواردی سوء استفاده نمایند ، یا از فرد نیازمندی برای منافع شخصی ، بهره جویی نموده و حق و حقوق او را بطور کامل در اختیار او قرار ندهند .
پرسش : چرا ستم نمودن به ناتوان بدترین نوع ستم است ؟
پاسخ : ستم از هر نوعی چه کوچک وچه بزرگ رفتار غیر اخلاقی وناپسند است ، ولی ستم به فردی که نمی تواند به هر دلیلی از خود دفاع کند و حق خود را بگیرد بدتر است و این ناتوانی می تواند جنبه ی مالی واقتصادی داشته باشد می تواند جنبه ی جسمی داشته باشد یا به علت شرایطی باشد که فرد در آن شرایط ، قدرت بر گرفتنِ حقِ خود را ندارد