سفارش های رسول خدا صلی الله علیه و آله به امیر مؤمنان حضرت علی علیه السلام
(19)
بی فایده و بر باد رفته
در این سفارش به کارهایی اشاره شده که انجام آنها بی فایده است و چه بسا هزینه ای را به انسان تحمیل خواهد کرد و می توان از آن پیشگیری نمود
- نخست آن است که انسان پس از سیر بودن باز مشغول خوردن شود ، که اینکار نه تنها فایده ی غذایی برای انسان ندارد ، چه بسا موجب اختلال در دستگاه گوارش انسان و گاه منجر به بیماری می گردد
- در زمان های گذشته که وسائل روشنایی مانند امروز وجود نداشت ، اگر استفاده از نور طبیعی مانند نور ماه در تاریک شب وجود داشت ، دیگر نیازی به روشن کردن چراغ نبود و از همان نور طبیعی برای برطرف کردن نیاز خود استفاده می کردند ، امروزه نیز اگر شرایط استفاده از نور خورشید در طول روز باشد نیازی به استفاده از نور های مصنوعی نمی باشد مگر در مواردی که چنین امکانی وجود نداشته باشد ، لذا در طراحی ساختمان ها به میزان بهره گیری آنها از نور خورشید توجّه می شود
- یکی دیگر از کارهای بی فایده ، زراعت کردن در زمین شوره زار است ، که هم باعث نا بودی بذر می شود ، هم موجب از بین رفتن مال و زحمتی می شود که صرف این کار گردیده است و شبیه اینکار نصیحت کردن کسانی است که دل های آنها سخت شده و هیچ پند و موعظه ای در آنها اثر ندارد
- و بالاخره کار نیک نسبت به افرادی که شایسته ی پذیرش نیکی ما نمی باشند ، که معمولاً اینها افراد ناسپاسی هستند که قدر شناس خوبی و نیکی ای که به آنها می شود نیستند و گاه پاسخ نیکی را به بدی می دهند
پیامبر صلی الله علیه و آله به امیر مؤمنان علیه السلام فرمودند :
یا علی ! چهار عمل بی فایده است و هدر می رود : خوردن پس از سیری ، چراغ در نور ماه ، زراعت در زمین شوره زار ، و نیکی به کسیکه اهل آن نیست (1)
-------------------------
1-یَا عَلِیُّ أَرْبَعٌ یَذْهَبْنَ ضُلَّالًا الْأَکْلُ بَعْدَ الشِّبَعِ وَ السِّرَاجُ فِی الْقَمَرِ وَ الزَّرْعُ فِی الْأَرْضِ السَّبِخَةِ وَ الصَّنِیعَةُ عِنْدَ غَیْرِ أَهْلِهَا( تحف العقول ص 10)