سفارش های رسول خدا صلی الله علیه و آله به امیر مؤمنان حضرت علی علیه السلام

(8)

رفتارهای کلیدی

در این بخش به برخی از اعمالی که نقش کلیدی دارد و نشانه ی وجود صفات انسانی و اخلاقی در دارنده ی این صفات می باشد ، اشاره می شود

• نخستین ویژگی ، وجود انصاف در انسان است ، کسیکه با دیگران رفتاری از سر انصاف دارد ، همواره عدالت و مروّت  را در باره ی آنها رعایت می کند ، و تنها به منافع شخصی خود نگاه نکرده بلکه به شرایط و نیازها و موقعیت هایی که دیگران در آن به سر می برند ، توجّه دارد ، از این رو وقتی در باره ی کسی تعبیر «با انصاف» را بکار می برند ، نشانه ی وجود خصلت های انسانی و والا  درآن شخص است

• از ویژگی های دیگر اخلاقی در انسان مؤمن ، رعایت برادران ایمانی ، در هنگام سختی ها و تنگناهای زندگی و در نتیجه کمک کردن به آنها است ، به تعبیر دیگر همانگونه که خویشتن و خانواده ی خود  برای انسان مهم است ، شایسته است  برادر ایمانی نیز برای آدمی مهم باشد  و در هنگام ضرورت به یاری و کمک او بشتابد

• در کنار ارتباطی که انسان با همنوعان خویش دارد ، لازم است با خالق و آفریننده ی خویش نیز ارتباط داشته و در هر حالی به یاد او باشد و در حقیقت از یاد خدا بودن است که به یاد بندگان او نیز می افتیم ، چون نیاز مخلوق خدا را برطرف نمودن ، نیز نوعی عبادت و به یاد خدا بودن است

پیامبر صلی الله علیه و آله به امیر مؤمنان علیه السلام فرمودند :

یا علی ! برترین و کلیدی ترین اعمال ( داشتن) سه خصلت است : رفتاری منصفانه با مردم ، غمخواری و یاری برادران ایمانی به خاطر خدا ، و در هر حال به یاد خدا بودن (1)

---------------------------

1-     یَا عَلِیُّ سَیِّدُ الْأَعْمَالِ ثَلَاثُ خِصَالٍ إِنْصَافُکَ النَّاسَ مِنْ نَفْسِکَ وَ مُسَاوَاةُ الْأَخِ فِی اللَّهِ وَ ذِکْرُ اللَّهِ عَلَى کُلِّ حَال(تحف العقول ص 7)