6-آیا در قرآن کریم اشاره ای به موضوع جاهلیت شده است ؟

پاسخ :

جاهلیت به حالتی اطلاق می شود که عرب پیش از اسلام داشته اند از جهل به خداوند و رسول الهی و نادانی از شریعت (احکام و آموزه های) دینی ، و افتخار به پدران و پیشینیان ، و تکبّر و غروری که گرفتار آن بوده اند (1) درقرآن کریم این واژه چهار بار تکرار شده و هر کدام به گوشه ای از رفتار مردم در زمان جاهلیت اشاره دارد از جمله :

• گمان جاهلیت : به گمان آنان اشاره دارد که تصور می کردند ؛ خداوند ، رسول و فرستاده ی خود را یاری نخواهد کرد (2)

• حکم جاهلیت : به هر حکم ، غیر الهی اطلاق می شود ، که بر اساس جهل صادر شده نه بر اساس علم ( مانند یهودیان که اگر حکمی بر علیه قدرتمندان و اشراف بود اجرا نمی کردند ولی همان حکم را نسبت به ضعیفان جامعه اجرا می نمودند (3)

• تَبرُّج جاهلیت : در زمان جاهلیت ، زنان زینت های خود را برای مردان بیگانه آشکار می کردند (4)

• حمیّت جاهلیت : به نخوت و تکبّر مردم در زمان جاهلیت اشاره دارد که راضی نمی شدند از هیچکس اطاعت نمایند ( می گفتند چون پدران ما از پیامبر(ص) پیروی نکردند ، ما نیز از او پیروی نخواهیم نمود) (5)

-------------------

1-مجمع البحرین، ج‏5، ص: 345

2-(آل عمران/154) ، رک : إرشاد الأذهان إلى تفسیر القرآن، ص: 75

3-(مائده/50) ، رک : مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‏3، ص: 316

4-(احزاب/33) ، رک : الأصفى فی تفسیرالقرآن، ج‏2، ص: 991

5-(فتح/26) ، رک : تفسیر منهج الصادقین فی إلزام المخالفین، ج‏8، ص: 390