101-تکبّر چیست و چه تاثیری در روابط اجتماعی دارد ؟

پاسخ :

• تکبّر حالت خود بینی و خود خواهی در انسان است که بر اثر آن فرد متکبّر خود را بزرگتر و بهتر از دیگران می بیند (1) و بدون شک با داشتن چنین حالتی ، مردم از او فاصله خواهند گرفت ، هر چند ممکن است در ظاهر مردم به او نیازمند باشند و به علت نیازشان مجبور به ارتباط با او باشند ولی چنین شخصی در دل مردم جایی نخواهد داشت ، و از سوی دیگر معمولاً تکبّر همراه با فخر فروشی به دیگران نیز هست که در اینصورت قبح و زشتی تکبّر ، افزوده خواهد شد.
• شخص متکبّر ضمن اینکه جایگاه اجتماعی خود را از دست می دهد ، نزد خداوند نیز محبوبیتی نخواهد داشت ، و بالاترین تکبّر ، تکبّر نسبت به خداوند است که بر اثر آن شخص متکبّر از قبول حق خودداری نموده و اعتراف به عبادت و بندگی خداوند نمی کند (2) خداوند در قرآن کریم می فرماید : ْ إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ مَنْ کانَ مُخْتالاً فَخُوراً ، همانا خداوند شخص متکبّر و فخر فروش را دوست ندارد (3)
• نقطه ی مقابل تکبّر ، تواضع و فروتنی می باشد ، که یک فضیلت اخلاقی محسوب می شود ، چه تواضع در برابر خداوند و دستورات او ، و چه تواضع در برابر خلق خداوند به ویژه ، تواضع و فروتنی در برابر اعضای خانواده که زمان بیشتری را با آنان سپری می کند ، که بر اثر آن دل های آنان به یکدیگر نزدیک شده و محیطی تؤام با صفا و صمیمیت را در محیط خانواده ایجاد می کند.

---------------------

1-المفردات فی غریب القرآن، ص: 696

2-همان ص 697

3-نساء/36