76-چگونه می توان به سعادت ابدی دست یافت ؟
پاسخ :
- بطور کلی سعادت دنیا و آخرت ، مشروط به ایمان و عمل صالح می باشد ، عمل صالح نیز دارای مصادیق و شاخه های متعددی است که در قرآن کریم به جنبه های مختلف آن پرداخته شده است ، از جمله در آیه ی 22 سوره ی رعد به چند نمونه از اعمال صالح که باعث سعادت أُخروی می شود اشاره شده (1) که نخستین آن : صبر کردن و شکیبایی ورزیدن برای خداوند است ، این صبر کردن می تواند نسبت به بلایا و سختی هایی چون فقر و بیماری باشد ، و می تواند صبر در انجام تکالیف الهی باشد ، زیرا برخی از تکالیف ممکن است دشواری هایی داشته باشد ، که افراد مؤمن این دشواری ها را به جان می خرند تا امر خداوند را اطاعت نمایند ، دومین عمل : برپا داشتن نماز است که آن را با شرایطش ، به صورت دائم و مستمر انجام می دهند ، سومین عمل ، انفاق کردن در پنهان و آشکار است ، البته باید توجّه داشت ، انفاق هر چیز به تناسب خود آن چیز است مثلاً ، انفاق علم ، انتشار آن ؛ انفاق مقام و منصب ، حاجت مردم را بر آوردن ؛ انفاق مال ، بخشش آن ، انفاق سیاست ، مدیریت صحیح امور می باشد (2)
- چهارمین عمل : در مقابل بدی ، خوبی کردن است ، و این موضوع می تواند شامل بدی های خود انسان یعنی گناهان باشد ، که اگر گناهی انجام داد ، پس از آن عمل خداپسندانه ای انجام دهد تا اثر گناه را تخفیف دهد ، یا خوبی در برابر بدی دیگران است ، که اگر در حق ما بدی نمودند ، ما در مقابل انتقام نگیریم بلکه با خوبی جواب بدی را بدهیم که این عمل جزء مکارم اخلاقی می باشد .(3)
- با دقّت در نمونه هایی که قرآن کریم از آنها سخن به میان می آورد ، مشاهده می کنیم که این صفات هم در جامعه ی بزرگتر مصداق دارد و هم در جامعه کوچکتر یعنی محیط خانواده ، از این رو خانواده ی قرآنی خانواده ای است که در آن صبر و شکیبایی بر مشکلات وجود دارد ، مشکلاتی چون بیماری یا فقر و سختی های دیگر زندگی ، علاوه بر اینکه در خانواده ی قرآنی همه اعضای آن اهل برپا داشتن نماز می باشند ، و دیگر اینکه از آنچه دارند انفاق می کنند ، یعنی نه تنها نیاز های خود را برطرف می کنند بلکه در صورت توان ، نیاز های دیگران را نیز برطرف می نمایند ، و در نهایت ، اهل انتقام گرفتن از یکدیگر نمی باشند و اگر از یکدیگر بدی دیدند ، با بدی ، جواب بدی را نمی دهند ، بلکه با خوبی و به خوبی جواب بدی را می دهند .
-------------------
1-وَ الَّذینَ صَبَرُوا ابْتِغاءَ وَجْهِ رَبِّهِمْ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ أَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْناهُمْ سِرًّا وَ عَلانِیَةً وَ یَدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَةِ السَّیِّئَةَ أُولئِکَ لَهُمْ عُقْبَى الدَّار : آنان که بخاطر( کسب رضایت) ذات الهی ، شکیبایی کردند و نماز را برپا داشتند ، و از آنچه روزیشان کردیم ، در پنهان و آشکار انفاق نمودند و بدی ها را با خوبی کنار زدند ، برای آنان در عاقبت سرای نیکوی الهی خواهد بود .
2-تقریب القرآن إلى الأذهان، ج3، ص: 80
3-الوجیز فی تفسیر القرآن العزیز، ج2، ص: 127