70-امام علی علیه السلام ، بردباری و عقل را در وجود انسان چگونه توصیف می کنند ؟

پاسخ :

• امام علی علیه السلام ،  از بردباری به پرده ای که بر عیوب انسان افکنده می شود یاد می کنند زیرا حلم و بردباری به نوعی کنترل کننده هیجانات انسان می باشد ، مثلاً هنگامیکه انسان دچار خشم می شود ممکن است در این حالت ، هر حرفی بر زبانش جاری و هر رفتارِ ناشایستی از او آشکار گردد ، امّا اگر در هنگامیکه دچار خشم گردید ، خشم خویش را کنترل نماید ، برخی از عیوب او ، آشکار نشده و آبروی او حفظ خواهد گردید ، و از عقل ، تعبیر به شمشیری برّنده می نمایند که به جنگ با دشمن می رود ، در اینجا دشمن ، هوای نفس ( نفس امّاره ) است که عقل مانع آن خواهد بود که رفتار و گفتار انسان بر اساس تمایلات نفسانی ، شکل گیرد و در حقیقت ، عقل از کرامت انسان در برابر خواسته ی نفسِ امّاره دفاع نموده و باعث حفظ عزت انسان می گردد . (1)

---------------------

1- امام علی علیه السلام در حکمت 424 نهج البلاغه می فرمایند : بردباری پرده ای پوشاننده و عقل شمشیر بُرّنده است ، پس کمبود های اخلاقی خود را با بردباریت بپوشان ، و با عقلت به مبارزه با هوای نفست برو ( الْحِلْمُ غِطَاءٌ سَاتِرٌ وَ الْعَقْلُ حُسَامٌ قَاطِعٌ-  فَاسْتُرْ خَلَلَ خُلُقِکَ بِحِلْمِکَ وَ قَاتِلْ هَوَاکَ بِعَقْلِکَ ) نهج ‏البلاغة (صبحی ‏الصالح)   صفحه‏ ى 551 )