43-از چه جهت در نهج البلاغه ، نماز به ریزش برگ از درخت تشبیه شده است ؟
پاسخ :
- امام علی علیه السلام در خطبه ی 199 نهج البلاغه ، نماز را باعث ریزش گناهان از انسان دانسته ، همانگونه که در پاییز ، برگ از درختان ریخته می شود ، و یا مانند بندی که از گردن حیوانات باز شده و آنان آزاد می شوند (1) ، در نماز این قابلیت و استعداد قرار داده شده که انسان را از بند گناهان آزاد کند و موجب ریزش گناه از انسان شود ، زیرا نماز اطاعت از فرمان خداوند است و گناهان بر اثر نافرمانی از خداوند تحقق می یابد و هنگامیکه انسان به اطاعت روی می آورد ، از نافرمانی دور می شود و نماز اثر گناهانی را که بر روح انسان سنگینی می کند می زداید .
- سلمان می گوید روزی همراه با پیامبر صلی الله علیه و آله در زیر سایه ی درختی بودیم که پیامبر (ص) یکی از شاخه های آن را گرفته و تکان داده و برگ های آن به زمین ریخت ، حضرت فرمودند آیا از من سوال نمی کنید ، چرا اینکار را انجام دادم ؟ ، ما گفتیم : شما خود بفرمایید ، پیامبر (ص) فرمودند : هنگامیکه بنده مسلمان به نماز می ایستد ، گناهانش می ریزد ، همانگونه که برگ های این درخت به زمین ریخت (2) در روایت دیگری از پیامبر صلی الله علیه و آله آمده است که هر زمان که وقت نمازی فرا می رسد ، فرشته ای ندا می کند ، ای مردم بر خیزید و با نمازتان آتش گناهانی را که بر پشت خویش بر افروخته اید ، خاموش سازید (3)
---------------------
1- وَ إِنَّهَا لَتَحُتُّ الذُّنُوبَ حَتَّ الْوَرَق
2-قال سلمان کنّا مع النبی صلّى اللَّه علیه و آله فی ظلّ شجرة، فأخذ غصنا منها فنفضه فتساقط ورقه، فقال: ألا تسألونی عمّا صنعت قالوا: اخبرنا، فقال، ان العبد المسلم إذا قام إلى الصلاة تحاطت خطایاه کما تحاطت ورق هذه الشجرة. (بهج الصباغة فی شرح نهج البلاغة، ج 13 ، صفحه ى 159)
3- قال النبی صلّى اللَّه علیه و آله ما من صلاة یحضر وقتها إلّا نادى ملک بین یدی الناس قوموا إلى نیرانکم التی أو قد تموها على ظهورکم فأطفئوها بصلاتکم. (بهج الصباغة فی شرح نهج البلاغة، ج 13 ، صفحه ى 160)