همگام با قرآن

صفات بندگان شایسته

وَ الَّذینَ یَقُولُونَ رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّیَّاتِنا قُرَّةَ أَعْیُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقینَ إِماماً

(فرقان/74)

(و بندگان خدای بخشنده ،کسانی هستند که)

که می گویند خدایا ، همسران و فرزندانی نصیب ما فرما که مایه ی روشنی چشم ما باشند ، و ما را پیشوای پرهیز کاران قرار بده

دوازدهم : خانواده ی صالح

• بندگان شایسته ی خداوند به عمل خود اعتماد وتکیه نمی کنند ، بلکه آنان معتقد هستند اگر نعمتی در دنیا به آنان می رسد همه از لطف خداوند است و آنان این نعمت ها را از خدا دانسته و همان نعمت ها را نیز از خداوند در خواست می کنند ، قرآن کریم در این باره می فرماید : "وَ ما بِکُمْ مِنْ نِعْمَةٍ فَمِنَ اللَّهِ " هر چه از نعمت برای شماست از ناحیه خداوند می باشد (1) در اینجا نیز، یکی ازدر خواست هایِ بندگان شایسته از خداوند ، داشتن همسر و فرزندانی است که وقتی آنان را می بینند ، چشمشان روشن گردد ، این روشن شدن چشم برای جنبه های مادی آنان نمی باشد بلکه آنطور که در تفاسیر از اهل بیت علیهم السلام روایت شده ، بهره مندی از خانواده ای است که اهل اطاعت از خداوند و دیانت باشند (2) ، از اینجا می توان استفاده کرد که اگر کسی قصد بندگی خداوند را داشته و بخواهد در زمره ی بندگان صالح الهی قرار گیرد ، نمی تواند نسبت به خانوده ی خود بی تفاوت باشد بلکه باید در مرحله ی نخست به دنبال همسری باشد که مطیع خداوند بوده و سپس با یاری خداوند بتواند فرزندان صالحی را تربیت کند .
• علاوه بر اینکه ، بندگان صالح خداوند ، از خداوند می خواهند آنان را پیشوا و الگوی اهل تقوا نیز قرار دهد ، یعنی نه تنها می خواهند خود پرهیزکار باشند ، بلکه می خواهند به اندازه ای رشد کنند که الگوی جامعه ی خود نیز باشند ، و همانگونه که خود به افرادی که پیش از خود بودند اقتدا نموده و آنان را الگوی خود قرار دادند ، می خواهند الگویی برای بعد از خود بوده و دیگران از آنان پیروی نمایند (3) و به یقین پیروی دیگران ، بدون ارشاد وراهنمایی آنان صورت نخواهد گرفت (4) ، لذا این قسمت از آیه دلالت بر ارزش الگو بودن والگو سازی برای افراد جامعه در سایه ی تقوا و پرهیزکاری دارد . که مصداق کامل این موضوع در پیشوایی پیامبر و اهل بیت (صلوات الله علیهم) برای همه ی اهل تقوا می باشد . (5)

پرسش : مقصود از روشنی چشم در باره ی همسر و فرزندان در آیه 74 سوره ی فرقان چه می باشد ؟

پاسخ : در اینجا مقصود از روشن شدن چشم ، جنبه های مادی و دنیوی خانواده نمی باشد ، بلکه روشن شدن چشم کنایه از خوشحال شدن نسبت به جنبه های معنوی خانواده مورد نظر است .

----------------------------

1-نحل/53

2-تفسیر الصافی، ج‏4، ص: 27

3-إرشاد الأذهان إلى تفسیر القرآن، ص: 371

4-التفسیر المبین، ص: 478

5-البرهان فی تفسیر القرآن، ج‏4، ص: 156