36-چرا حضرت شعیب علیه السلام ، حضرت موسی علیه السلام را به عنوان داماد خود انتخاب نمود ؟

پاسخ :

• خداوند در قرآن کریم بخشی از سرگذشت حضرت موسی علیه السلام را در سوره ی قصص نقل می کند که حضرت موسی (ع) از دست فرعونیان گریخته بود و به سرزمینی به نام مدین که حضرت شعیب (ع) در آنجا اقامت داشت وارد می شود ، در آنجا مشاهده می کند که مردانی گوسفندان خود را برای آب دادن به محل آبی آورده بودند و هر کدام بر دیگری در آب دادن سبقت می گیرند ، و در این میان دو دختر ، در کناری ایستاده و منتظر بودند که آن مردان از آب دادن گوسفندان خود فارغ شوند ، تا آنان نیز به گوسفندان خود آب دهند ، حضرت موسی (ع) که این وضعیت را مشاهده می کند با غیرتی که داشته به جلو می رود و یک تنه با دلوی که از آب سنگین بوده ، به تمام گوسفندانِ آن دو دختر آب می دهد و آنان را روانه می سازد ، آن دو دختر که دختران حضرت شعیب(ع) بودند ، به نزد پدر خود رفته و جریان را برای او که در سن پیری بوده نقل می کنند ، حضرت شعیب(ع) نیز خواهان ملاقات با حضرت موسی (ع) می شود
• قرآن کریم در آیه ای نقل می کند که یکی از دو دختر با حالت شرم و حیاء به نزد موسی (ع) می آید و به او می گوید : پدرم می خواهد ، اجر کاری را که برای ما انجام دادی به تو بدهد ، در هر صورت حضرت موسی (ع) به نزد حضرت شعیب(ع) می رود ، و یکی از دو دختر به پدر پیشنهاد می دهد که او را به کار بگیرد زیرا او مردی قوی و امین است (1) ، حضرت شعیب(ع) می گوید : قدرت او را از آب دادن به تنهایی با آن دلو سنگین دانستم ، از کجا امین بودن و مورد اعتماد بودن او را دانستی ، دختر به پدر می گوید ، در بین راه به من گفت ، تو پشت سر من راه بیا و من را راهنمایی کن، زیرا وقتی باد می آید و لباس من کمی کنار می رود ، چشم او به من نیفتد ، از اینجا فهمیدم که او فرد نجیبی است ، حضرت شعیب(ع) وقتی از اوصاف او آگاه می شود ، تمایل پیدا می کند یکی از دو دختر خود را به همسری به او دهد . (2)
• از این داستان می توان این پیام را دریافت کرد که از بهترین صفات برای زنان ، شرم و حیاء و از بهترین اوصاف برای مردان غیرت و توانمندی و امین و مورد اطمینان بودن است که می تواند الهام بخش برای مسلمانان نیز باشد .

----------------------

1-قالَتْ إِحْداهُما یا أَبَتِ اسْتَأْجِرْهُ إِنَّ خَیْرَ مَنِ اسْتَأْجَرْتَ الْقَوِیُّ الْأَمین : یکی از آن دو به پدر گفت ای پدر ، او را به کار بگیر ، زیرا بهترین کسیکه به کار می گیری ، شخص قوی و امین است (قصص/21)

2-رک : تفسیر روان جاوید، ج‏4، ص: 182‏

 35-قرآن کریم چگونه مسلمانان را از اختلاف ، باز می دارد ؟

پاسخ :

• خداوند در قرآن کریم به مسلمانان توصیه می کند که به ریسمان الهی چنگ زنند و از تفرقه و چند دستگی بپر هیزند (1) ، و این ریسمان : همان دین اسلام با مجموعه ی آن از : قرآن و پیامبرصلی الله علیه و آله و اهل بیت علیهم السلام می باشد که عمل به مقتضای آن و رفتار بر اساس تعالیم آنها ، مسلمانان را از گروه گرایی ، جنگ و نزاع و خونریزی بر حذر می دارد ، همانگونه که پیش از اسلام در زمان جاهلیت به دشمنی با یکدیگر می پرداخته و جنگ های طولانی با یکدیگر داشتند (2) ، و اگر امروزه نیز می بینیم ، اختلاف و تفرقه در میان گروهی از آنها جریان دارد به علت فاصله گرفتن از تعالیم حیات بخش اسلام و تفرقه افکنی دشمنان میان آنها و سیاست های شیطانی آنان می باشد .
•  از همین جا می توان گفت همانگونه که اختلاف و تفرقه در جامعه بزرگ مسلمانان ، کاری ناپسند و نکوهیده است ، در میان جامعه کوچکتر مسلمانان یعنی در یک خانواده نیز امری مذموم و ناپسند است ، زیرا تفرقه و اختلاف از جامعه ی کوچک به جامعه بزرگتر سرایت می کند ، لذا آنچه در خانواده مطلوب و پسندیده است اُلفت و یکدلی و یکرنگی میان اعضای آن می باشد که باعث استحکام هر بیشتر خانواده خواهد شد ، و همانگونه که چنگ زدن به ریسمان الهی ، در جامعه ی بزرگِ مسلمانان آنان را از تفرقه و جدایی ، مصون می دارد ، در یک خانواده نیز تمسّک به این ریسمان الهی می تواند جریان داشته باشد که همان رفتار بر اساس تعالیم اخلاقی و رفتاری اسلام برای سلوک بهتر با اعضای خانواده است .

----------------------

1-وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا ( آل عمران/103)

2-رک : مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‏2، ص: 805

34-نظر قرآن کریم در باره ی پیوندهای خانوادگی چیست ؟

پاسخ : 

• خداوند در قرآن کریم به یکی از نعمت هایی که به انسان عنایت نموده اشاره می کند که آن : داشتن همسر ، فرزند و نوادگان است که اینها اساس جامعه بشری را تشکیل می دهد ، و همکاری و یاری میان آنها ، به ظهور می رسد و به وسیله و یاری آنها می تواند به سعادت دنیا و آخرت خویش دست یابد ، و اگر انسان این رابطه و پیوند تکوینی را که خداوند به او ارزانی داشته نادیده گیرد ، و آن را قطع نموده و کنار بگذارد ، جمع انسانی فرو پاشیده خواهد شد (1) لذا خداوند در قرآن کریم می فرماید : وَ اللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً وَ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَزْواجِکُمْ بَنینَ وَ حَفَدَةً وَ رَزَقَکُمْ مِنَ الطَّیِّباتِ أَ فَبِالْباطِلِ یُؤْمِنُونَ وَ بِنِعْمَتِ اللَّهِ هُمْ یَکْفُرُون‏ : و خداوند از جنس خود شما برای شما همسرانی قرار داد و از همسرانتان ، فرزندان و نوادگانی برای شما پدید آورد و از روزی های پاکیزه به شما روزی داد ( با وجود این نعمت ها آنان ) به باطل ( بت ها ) ایمان می آورند و به نعمت های خداوند کفر می ورزند ؟! (2)
• علاوه بر اینکه در این آیه ی شریفه انسان می تواند ، نقش خانواده ی گسترده و رابطه ای که میان اعضای آن است را مشاهده کند خانواده ای که از پدران و مادران ، فرزندان و پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها تشکیل شده است که همه ی اینها از نعمت های خداوند به انسان می باشد که باید به جنبه های مثبت و سازنده ی آنان توجّه نمود .

  ------------------

1-رک : المیزان فی تفسیر القرآن، ج‏12، ص: 297

2-نحل/72

 33-آیا در قرآن کریم اشاره ای به حرمتِ سقط جنین شده است ؟

پاسخ :

• خداوند در آیه ی 31 سوره ی اسراء می فرماید : وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ خَشْیَةَ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِیَّاکُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ کانَ خِطْأً کَبیراً : و فرزندان خود را از ترس گرسنگی و فقر نکشید ، زیرا ما به آنان و شما روزی می دهیم ، همانا کشتن آنها گناهی بزرگ است ، این آیه ی شریفه اشاره به عمل عرب جاهلی دارد که فرزندان دختر خود را از ترس گرسنگی و فقر می کشتند لذا خداوند آنان را از انجام این گناه بزرگ نهی نموده و فرموده  ما روزی رسان به همه ی بندگان هستیم (1) ، مفسرّین به تناسب این آیه سقط جنین را یکی از انواع قتل فرزندان دانسته که عملی حرام و موجب دیه است که در بحث های فقهی به آن اشاره شده است (2)
•  از سوی دیگر برخی از صاحب نظران فلسفه ی حرمت سقط جنین را بر اساس کرامتی ذاتی می دانند که خداوند در آغاز ورود به جهان هستی و حتی پس از مرگ انسان برای او قرار داده است و در این باره می فرمایند : در حقوق بشر از دیدگاه غرب اشاره‌اى به وجود حفظ کرامت و آبروى انسان پس از مرگ او وجود ندارد. در صورتى که براى تحکیم کرامت و حیثیت انسانى تصریح به این حق از ضرورت کامل برخوردار است و با توجه به این حق و حق حیات جنین (که با نظر به حرمت سقط جنین ثابت شده است) اثبات مى‌شود که اسلام، فوق انگیزه‌هاى احساساتى خام و یا اهداف دیگر، واقعا انسان را از آغاز ورود به جهان هستى تا پس از خروج از آن، داراى کرامت و حیثیت ذاتى مى‌داند (3)

--------------------

1-إرشاد الأذهان إلى تفسیر القرآن، ص: 290

2-تقریب القرآن إلى الأذهان، ج‏3، ص: 306

3- رسائل فقهى (علامه جعفرى)؛ ص: 174

32-آیا وجودِ اسباب مادی برای داشتن فرزند ، برای فرزند دارشدن کافی است ؟

پاسخ :

• خداوند متعال برای داشتنِ فرزند ، مقدّمات و اسبابی را مقدّر فرموده که از جمله آن وجود یک زن و مرد ، و پدر و مادر است که زمینه ی فرزند آوری را فراهم نمایند ، و از سوی دیگر می دانیم هر انسان جدیدی که متولد می شود یک مخلوق و آفریده ی خداوند است ، و پدر و مادر در این میان وسیله ای بیش نیستند  و این خداوند است که به فرزند جسم و روح می بخشد ، لذا می بینیم که برخی از پدر و مادرها ، با اینکه تمایل به داشتن فرزند دارند ، ولی به علل گوناگون نمی توانند بچه دار شوند و حتی دارو ودرمان نیز در این جهت مؤثر واقع نمی شود ، و خداوند بنابر مصلحتی که خود می داند ، به آنان فرزندی عطا نمی کند ، پس آنچه در این جهت تعیین کننده است اراده و خواست خداوند است ، خداوند در قرآن کریم می فرماید : لِلَّهِ مُلْکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ یَخْلُقُ ما یَشاءُ یَهَبُ لِمَنْ یَشاءُ إِناثاً وَ یَهَبُ لِمَنْ یَشاءُ الذُّکُور : حکومت و سلطنت آسمان ها و زمین از آنِ خداوند است ، و آنچه را که بخواهد می آفریند ، به هر کس بخواهد ( و مصلحت بداند ) دختر می بخشد ، و به هر کس بخواهد پسر می بخشد .
• أَوْ یُزَوِّجُهُمْ ذُکْراناً وَ إِناثاً وَ یَجْعَلُ مَنْ یَشاءُ عَقیماً إِنَّهُ عَلیمٌ قَدیرٌ : یا به آنها پسر و دختر با هم می دهد و هر کس را بخواهد ( و صلاح بداند ) نازا قرار می دهد ، (زیرا) خداوند دانا و توانا است . (1)

-------------------

1-شوری /45و 50