امام علی علیه السلام
کسیکه در جایگاه و موقعیت بدی ، وارد شود ، مورد اتهام قرار می گیرد
وَ مَنْ دَخَلَ مَدَاخِلَ السُّوءِ اتُّهِم
نهج البلاغه
- انسانی که برای خود احترام وشخصیت قائل است ، در رفتار وگفتار و معاشرت خود بگونه ای عمل می کند که جایگاه اجتماعی او خدشه دار نگردد ، و برای حفظ آبروی خود اهمیت و ارزش قائل است ، این موضوع در دایره ی خود فرد منحصر نمی گردد ، بلکه به اطرافیان او وکسانی که با او در ارتباط هستند نیز مربوط می شود ، به این معنا که اگر فرزند انسان نیز یک سری از امور را رعایت نکند ، خود انسان نیز به اعتبار فرزندش مورد اتهام قرار می گیرد .
- اینکه برخی از افراد ابراز می دارند که قضاوت دیگران برای ما مهم نیست ، هر کاری را که خودمان تشخیص دادیم خوب است ، انجام می دهیم . ! ، این موضوع حاکی از کم تجربگی و ضعف تفکّر اجتماعی در آنان می باشد ، زیرا نمی شود در جامعه زندگی نمود و صد در صد به اظهار نظر دیگران و نگاهی که دارند بی توجهی نمود ، بلکه در یک بخش انسان به نظرات وقضاوت دیگران توجّه می کند واگر سخنان وقضاوت آنان بجا ودرست بود ، به آن عمل می کند ، نه اینکه از اول بنا را بر غلط بودنِ نظر دیگران بگذارد ، و نسنجیده کاری را انجام دهد و هنگامیکه مورد اتّهام قرار گرفت ناراحت شده به دیگران اعتراض نماید .
پرسش : علّت اینکه انسان در جامعه ،گاه مورد اتّهام قرار می گیرد ، چیست ؟
پاسخ : این موضوع علت های متفاوتی دارد ، از جمله : گاه تهمت زدن از روی عمد وبا غرض خاصی صورت می گیرد ، مثلاً فردی که به دیگری حسادت می کند ، حسادت او بجایی می رسد که حاضر است برای خراب کردن انسان ، با تهمتی آبروی او را از بین ببرد ؛ ولی گاه این تهمت زدن از آنجایی ناشی می شود که خود انسان برخی از مواردی را که در عرف و اخلاق با ارزش است رعایت نمی کند و از این جهت مورد اتهام دیگران قرار می گیرد ، هر چند در واقع آن کار را انجام نداده باشد ، البته باید توجّه داشت تهمت زدن به دیگران خود گناه بزرگی است که انسان باید از آن پرهیز نماید . و حتی از نظر حقوقی تهمت زدن ، خود جرمی است که در قانون برای آن کیفری تعیین نموده اند .