دعای هشتم صحیفه سجادیه

(6)

اللَّهُمَّ إِنی أَعُوذُ بِک مِنْ ..........شَکَاسَةِ الْخُلُق‏

خداوندا من از اخلاق بد و ناپسند به تو پناه می آورم

بد اخلاق نباش !

یکی از مهمترین هدف های اخلاق ، توانایی برای ارتباط بهتر و مناسب با همنوعان خویش است ، و بدون داشتن اخلاق نیک ، معاشرت و زندگی با سایر انسان ها به سختی و دشواری امکان پذیر خواهد بود ، و هنگامیکه از اخلاق پسندیده سخن به میان می آید ، شامل احترام به حقوق و حرمت نهادن به آنان نیز می گردد ، زیرا کسیکه اخلاق نا پسندی دارد ، حرمت و احترامی را که باید در باره ی دیگران رعایت کند ، نادیده خواهد گرفت .

از سوی دیگر اخلاق ناپسند ، شامل همه ی رذائل اخلاقی می شود ولی آنچه در نگاه نخست به ذهن می رسد ، مقصود از اخلاق ناپسند بیشتراخلاقی است که در معاشرت و ارتباط انسان ها با یکدیگر مورد نظر می باشد ، رفتارهایی چون تند خویی ، بد زبانی ، ناسزا گویی ، پرخاشگری و مانند آن ، که باعث رنجیدگی و آزردگی انسان ها از یکدیگر می شود .

از طرف دیگر ، انسان در موضوعِ «اخلاق ناپسند» یا رابطه ی خود را با دیگران با بدی آغازمی کند یا هر چند آغازگر نباشد ولی در مقام مقابله به مثل با اخلاق ناپسند پاسخ می دهد  ، مثلاً اگر کسی به انسان ناسزا گفت او هم با ناسزا پاسخ او را می دهد ، که هر دو از نظر اخلاقی رفتارِ نادرستی می باشد ، بنابراین اگر کسی با اخلاق ناپسندی با انسان رفتار کند دلیل نمی شود ما نیز رفتاری همانند او داشته باشیم بلکه یا سکوت می کنیم یا بارفتاری مناسب و اخلاقی ، پاسخ او را می دهیم .