39-انواع خویشاوندی از نگاه قرآن کریم ، کدام است ؟

پاسخ:

• خداوند در آیه 54 سوره ی فرقان می فرماید : وَ هُوَ الَّذی خَلَقَ مِنَ الْماءِ بَشَراً فَجَعَلَهُ نَسَباً وَ صِهْراً وَ کانَ رَبُّکَ قَدیراً : او ( خداوند) کسی است که از آب ( نطفه ) بشری را آفرید ، و آن را دارای نَسَب و سبب قرار داد و پروردگار تو توانای بر هر چیز است . در این آیه ی از قرآن ، خداوند به دو نوع از خویشاوندی اشاره می نماید ، یکی خویشاوندی نسبی است ، که این نوع خویشاوندی از طریق ولادت حاصل می شود و نوع دیگر ، خویشاوندی از طریق ازدواج است (1) برخی از مفسّرین گفته اند : رابطه ی نسبی از طریق فرزندان پسر تحقّق پیدا می کند و رابطه ی سببی از طریق فرزندان دختر و از طریق ازدواج حاصل می شود (2)  و گاه ممکن است که رابطه ی نسبی و سببی در یک نفر جمع شود مثلاً حضرت علی علیه السلام با پیامبر صلی الله علیه و آله ، هم رابطه سببی دارد چون پسر عموی حضرت است و هم رابطه ی سببی دارد چون داماد پیامبر(ص) می باشد (3)
• البته نوع دیگری از خویشاوندی است که از طریق شیر خوردن حاصل می شود که به آن خویشاوندی رضاعی گفته می شود ، بنابر این، زنى که کودکى را با شرایطى خاص شیر داده، مادرِ بچه ، و شوهر او  ، پدر وى به شمار مى‌روند؛ چنان که پدر و مادر آن دو، پدربزرگ و مادربزرگ کودک؛ فرزندان آنها، برادران و خواهران وى و برادران و خواهران آن دو، عمو، دایى، خاله، و عمه رضاعى بچه محسوب مى‌گردند.خویشان رضاعى در حرمت ازدواج مانند خویشان نسبى‌اند (4)

----------------

1-تفسیر الکاشف، ج‏5، ص: 476

2-إرشاد الأذهان إلى تفسیر القرآن، ص: 369

3-أطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج‏9، ص: 639

4-فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام؛ ج‌3، ص: 538