11-از دیدگاه نهج البلاغه تجارتِ پرسود ، چه نوع تجارتی است ؟

پاسخ :

• هنگامیکه از تجارت سخن به میان می آید ، معمولاً داد و ستدهای مادی به ذهن تداعی می شود که جنسی را در مقابل مبلغی خریداری می کنند ، و فروشنده سودی می برد و خریدار در مقابل به کالایی دست می یابد که نیاز او را برطرف می کند ، از سوی دیگر به علّت های مختلف ممکن است انسان در معامله ی خود سود سرشار ببرد و ممکن است سودی نصیب او نشود و حتّی ضرر نیز بکند ، در این راستا گاه مشاهده می شود که تاجری زحمت زیادی در داد و ستد خود تحمّل نمی کند ولی سود زیادی نصیب او می گردد . از نگاه نهج البلاغه تمام داد و ستدها جنبه ی مادی ندارد بلکه تجارت های معنوی نیز وجود دارد (1) و تلاشی که در این تجارت انجام می شود در مقابل سود و منفعتی که نصیب خریدار می گردد بسیار اندک و اصولاً قابل مقایسه با آن نخواهد بود  ، بلکه در این تجارت لطف و رحمت و تفضّل ، موجب دست یابی به چنین سودی گردیده است ، البته باید توجّه داشت مکان این تجارت در دنیا قرار دارد و سودی که عاید انسان می گردد در آخرت و زندگی ابدی است ، امام علی علیه السلام  می فرمایند افراد پرهیزکار در ایام کوتاه دنیا صبر پیشه کردند ( و به عبادت پروردگار پرداخته و از گناهان پرهیز کرده و در برابر سختی های عبادت و ترک معصیت شکیبایی نشان دادند ) و در مقابل به راحتی و آسایش ابدی دست یافتند که خداوند آن را برای بندگان پرهیزکارش فراهم نموده است ( که این شکیبایی اندک در دنیا در برابر راحتی و آسایش ابدی در آخرت اندک و ناچیز است ) (2)

--------------------

1-فرهنگ‏ معارف   ج 1 صفحه‏ ى 514     

2- صَبَرُوا أَیَّاماً قَصِیرَةً أَعْقَبَتْهُمْ رَاحَةً طَوِیلَةً-  تِجَارَةٌ مُرْبِحَةٌ یَسَّرَهَا لَهُمْ رَبُّهُم (بهج‏ الصباغة  ج 12  صفحه‏ ى 401  )