86-چگونه از دیگران تشکر نماییم ؟
پاسخ :
- همانگونه که گفته شد ، سپاسگزاری گاهی از خداوند است و گاهی از بندگان خداوند و همچنین سپاسگزاری گاه با گفتار است و گاه با رفتار ، در بخش شکرگزاری از خداوند ، هم توصیه به سپاسگزاری زبانی شده مانند گفتن : "الحمد لله" و یا بجا آوردن سجده ی شکر پس از نماز به گونه ای که پس از نماز پیشانی را بر سجده گذاشته و حداقل سه بار" شُکراً لله " بگوییم (1) ، و هم توصیه به شکر گذاری عملی شده است به این معنا که نعمت هایی را که خداوند به ما ارزانی داشته است را در جهت رضایت الهی بکار بندیم و از آنها در جهت گناه و نافرمانی خداوند استفاده نکنیم .
- در بخش سپاسگزاری ازبندگان خداوند در ابتدا باید دانست که سپاسگزاری از مخلوقات خداوند در راستای شکر گذاری از خالق می باشد ، در این باره امام رضا علیه السلام می فرمایند : " کسی که از بندگانی که نعمتی به او می رسانند سپاسگزاری نکند ، از خداوند عزّ و جلّ سپاسگزاری نکرده است " (2) و همانگونه که گفته شد ، گاه سپاسگزاری از انسان ها ، با زبان است ، که این حداقل و کم هزینه ترین کاری است که می توان در برابر محبت دیگران انجام داد و نباید آن را عمل کوچکی دانست ، چون تجربه ثابت کرده است که تشکر زبانی تأثیر زیادی دارد ، و گاه با رفتار خویش از محبت آنان سپاسگزاری می نماییم ، مثلاً: دست تکان دادن ، لبخند زدن ، هدیه دادن ، کمک کردن در موقع نیاز و ... همه می تواند به نوعی تشکّر عملی به حساب آید .
----------------------
1-من لایحضره الفقیه ج : 1 ص : 33
2- من لم یشکر المنعم من المخلوقین لم یشکر الله عز و جل (عیون أخبارالرضا(ع) ج 2 ص 24 باب 31)