82-آیا ما می توانیم دیگران را تغییر دهیم ؟
پاسخ :
- انسان موجودی است که هم بر دیگران تأثیر می گذارد و هم از آنان تأثیر می پذیرد ، و از دوران کودکی بر اساس همین فرض ، افکار و اندیشه و شخصیت او شکل می گیرد به این معنا که خانواده و محیط زندگی او بر او اثر گذاشته و او نیز از آنها تأثیر پذیرفته است ، دامنه ی این اثر گذاری و اثر پذیری در طول عمر انسان ادامه خواهد یافت هر چند شدت و ضعف و شکل و نوع آن با دوران کودکی و نوجوانی تفاوت می کند .
- اگر از تغییر دادن انسان ها سخن گفته می شود ، باید سؤال شود مقصود چه نوع تغییری است ؟ و آیا فرد مورد نظر ، تا چه اندازه ، آمادگی و پذیرش برای تغییر را دارد ؟ و آیا ما چنین توانایی برای تغییر او را داریم ؟ شاید گفته شود : مقصود از تغییر دادن او ، تغییر فکری اوست ، و او یک فرد منطقی است و شما فرد آگاهی هستید که می توانید نظر او را در باره ی موضوعی خاص تغییر دهید .
- و شاید در پاسخ سؤالاتی که مطرح شد گفته شود : او فردی است که حرف ، حرف خودش است و اصولاً انسانی منطقی نمی باشد و من توانایی قانع کردن چنین فردی را ندارم ، پس در پاسخ سؤال فوق باید گفت : انسان بطور کلی قابلیت تغییر کردن در هر سن و شرایطی را دارد ولی در کنار این موضوع کلی ، هر فرد انسانی ، شرایط و قابلیت و استعداد های خودش را دارد ، شاید انسانی باشد که به تعبیر قرآن بر دل او مُهرزده شده (1) و توانایی درک حقیقت را ندارد ، و شاید فردی باشد که یک عمر در اشتباه بوده ولی در آخر عمر هدایت یابد و فرد دیگری شود ، لذا انسان اگر توانایی تغییر دادن دیگران را دارد باید تلاش خود را بکند ، تا جایی که برای او ثابت شود که تلاش او در مورد این فرد بی نتیجه خواهد بود .
-------------------------
1- منافقون/3