دعای حضرت مهدی علیه السلام(8)
در کتاب های دعا ، نیایشی کوتاه از حضرت مهدی علیه السلام نقل شده که دارای مضامین اخلاقی برای اصناف و گروه های مختلف است ، که در اینجا برای آشنایی با این دعا ، به اختصار ، توضیحاتی در مورد فرازهای آن ذکر شده است .
وَ طَهِّرْ بُطُونَنَا مِنَ الْحَرَامِ وَ الشُّبْهَةِ
خدایا شکم های ما را از هر چه حرام و شبهه ناک است پاکیزه دار
پرهیز از غذای حرام
- در این فراز ، از خداوند در خواست پاکسازی درون انسان از غذا و نوشیدنی حرام وشبهه ناک شده است ، حرام در اینجا به هر چیزی گفته می شود که حرمت وممنوعیت آن در شرع تعیین شده وتردیدی در حرمت آن وجود ندارد ، مانند استفاده از گوشت خوک یا مشروبات الکلی ، و مقصود از چیزهایی که شبهه ناک است ، چیزهایی است که حلال بودن آن کاملاً روشن و مشخص نیست و احتمال قوی درحرام بودن آن می رود .
- مقصود این فراز از دعا که می فرماید : خدایا شکم های ما را از حرام پاک ساز ، این نیست که انسان از چیزهای حرام در خوردن وآشامیدن استفاده نماید و سپس از خداوند بخواهد اثر آن را در درون انسان از بین ببرد ، همانند کسی که غذای مسمومی را استفاده کرده بعد به نزد پزشک می رود و از دکتر می خواهد که با پاکسازی درون او از غذای مسموم ، مشکل او را برطرف سازد ، بلکه مقصود از این فراز از دعا این است که انسان از خوردنی ها و نوشیدنی های حرام استفاده نکند و خداوند روزی های حلال و پاکیزه را روزی او نماید همانگونه که در دعا از خداوند می خواهیم : خدایا روزی حلال وپاکیزه ای را که برای من کافی باشد نصیبم فرما (اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی رِزْقاً حَلَالًا یَکْفِینِی) (1)
- البته باید توجّه داشت چیزی که حرام است گاه از خوردنی هایی وآشامیدنی هایی است که بی واسطه در دین حرام شمرده شده است و گاه مال حرامی است که انسان با آن غذایی را تهیه می کند و از آن استفاده می کند ، بنا براین دعا شامل هر دو صورت می شود به این معنا که وقتی از خداوند می خواهیم خدایا شکم ما را از حرام پاک ساز ، یعنی هم خوردنی و آشامیدنی حرام مانند گوشت حیوان حرام گوشت و یا شراب را استفاده نکنیم وهم مال حرام مانند آنچه از دزدی یا ربا خوری حاصل شده است را صرف خوردن وآشامیدن ننماییم .
- نهی از خوردن غذا و مال حرام به علت تاثیری است که در اخلاق و رفتار انسان بر جای می گذارد ، و همانگونه که انواع خوردنی ها و آشامیدنی ها تاثیری بر سلامت یا بیماری مادی وجسمی انسان دارد ، انواع آنها از نظر حلال یا حرام بودن نیز ، تاثیری معنوی ، مثبت یا منفی بر فکر ، روح و رفتار انسان دارد ، علاوه بر اینکه نهی از خوردن چیزی که حرام است ، در حد خود تاثیری نیز در باز داشتن انسان از کسب و بدست آوردن و نزدیک شدن به مال حرامی که در خوردن و آشامیدن صرف شود نیز خواهد داشت .
خلاصه : هنگامیکه از خداوند در خواست پاکسازی درون از حرام و هر چیزی که شبهه ناک است می شود به این معنا است که از خداوند می خواهیم که به ما روزی حلال وپاکیزه نصیب فرماید و خود را از نزدیک شدن به مال حرام دور نماییم .
پرسش : چرا از خداوند پاکی درون از چیزی که حرام است را در خواست می کنیم ؟
پاسخ :زیرا استفاده از مال حرام به ویژه در خوردن وآشامیدن ، در اخلاق و رفتار انسان تاثیر منفی برجای گذاشته و باعث دور شدن انسان از خداوند می شود ، علاوه بر اینکه در فراز های قبل از خداوند خواستیم که ما را از معصیت دور نماید بنا براین پرهیز از غذا و مال حرام یکی از مصادیق دوری از معصیت خواهد بود .
--------------------------------
1-تهذیب الأحکام؛ ج3، ص: 77