همگام با قرآن
مفهوم آیه الکرسی(17)
محدوده ی آیه الکرسی
- در تفسیر مجمع البیان ذکر شده که آیه الکرسی سیّد وسرور آیات قرآن است ، ودر آن پنجاه کلمه است و در هر کلمه پنجاه برکت است و این پنجاه کلمه تا (و هو العلی العظیم) پایان می پذیرد ، و در گروهی از تفاسیر فضیلت و ثواب قرائت آن را پس از همین قسمت یعنی : (و هو العلی العظیم) ذکر کرده اند ، و مقتضای نام گذاری این آیه به کرسی ، شامل یک آیه می شود که نام کرسی در آن آمده است : ( وسع کرسیه السماوات والارض ) بنا براین آیه الکرسی تا پایان (و هو العلی العظیم) می باشد ، بنابر این در مواردی که تصریح نشده باشد که دو آیه بعد به آن ضمیمه شود به همان یک آیه اکتفا می گردد . (1)
- برخی از مفسرین گفته اند قول مشهور آن است که آیه الکرسی تا (و هو العلی العظیم) است نه تا (هم فیها خالدون ) ؛ لذا تعبیر به آیه الکرسی نموده اند و آیه لفظ مفرد است و اگر آیه الکرسی تا (هم فیها خالدون ) بود باید گفته می شد : آیات الکرسی که شامل سه آیه می شد ، علاوه بر اینکه در برخی از روایات که در بیان فضیلت آیه است ، تصریح نموده اند که آیه الکرسی تا (و هو العلی العظیم) است به عنوان نمونه : پیامبر صلی الله علیه وآله فرمودند : « کسیکه چهار آیه از اول سوره ی بقره و آیه الکرسی و دو آیه پس از آن ، و سه آیه از آخر آن را بخواند ، در جان و مالش ، امر نا خوشایند نخواهد دید ، و شیطان به او نزدیک نخواهد شد و قرآن را فراموش نخواهد کرد » همانطور که در این روایت مشاهده می شود ، آیه الکرسی را متفاوت با دو آیه پس از آن ذکر می کند و آن دو را جزء آیه الکرسی به حساب نمی آورد . (2)
پرسش : آیه الکرسی شامل یک آیه می شود یا سه آیه ؟
پاسخ : مشهور آن است که آیه الکرسی یک آیه است و تا پایان (و هو العلی العظیم) می باشد ، مگر در مواردی که تصریح کنند که دو آیه پس از آن یعنی تا (هم فیها خالدون ) را نیز قرائت نمایند .
------------------------
1-رک : موسوعة الإمام الخوئی؛ ج19، ص: 344
2-رک : أطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج3، ص: 9