14-از نگاه قرآن کریم ، حد و مرز دوستی خانواده تا کجاست ؟
پاسخ :
- همانگونه که گفته شده انسان موجودی اجتماعی است و نسبت به همنوعان خویش گرایش و علاقه دارد به خصوص کسانی را که رابطه ی نزدیکتری با آنان دارد ، همچون والدین ، فرزندان ، برادران و خواهران ، همسر و خویشاوندان ، از سوی دیگر وابستگی و گرایش انسان اختصاص به همنوعان ندارد ، بلکه به مادیاتی چون : اموال و دارایی و خانه و زندگی نیز تمایل و دلبستگی دارد ، این علاقه و وابستگی در حد معقول و متعارف ، مورد پذیرش است و لازمه ی زندگی در این دنیا می باشد ولی اگر این دوستی به صورت افراطی گردید و از حد معقول تجاوز نمود ، مورد پذیرش نمی باشد و چه بسا مشکلاتی را برای انسان پدید آورد ، به خصوص اگر با اهدافِ و وظایفِ الهی در تعارض قرار گیرد ، زیرا در اینصورت مادیات را بر معنویات و دنیا را بر آخرت ترجیح داده اند
- خداوند در سوره ی توبه آیه 24به مسلمانانی که وظیفه ی آنان هجرت از مکه به مدینه بود ولی به خاطر دلبستگی به مال و همسر و فرزند ، از این امر خود داری می کردند (1) ، هشدار می دهد که : ای پیامبر (ص) به این مسلمانان بگو : اگر پدران ، فرزندان ، برادران ، همسران و اقوام شما ( و نیز ) اموالی که بدست آورده اید ، و تجارتی که می ترسید کساد و بی رونق شود ، و خانه هایی که در آنها ساکن هستید ، از (فرمان) خدا و رسولش و جهاد در راه او برای شما محبوبتر است پس منتظر فرا ررسیدن امر او باشید که خداوند گروه فاسقان ( و گناهکاران) را هدایت نمی کند (2)
- مفسرین گفته اند در این آیه هشدار شدیدی می باشد و کمتر کسی هست که بتواند از چنین ( تمایلات و دلبستگی ها ) رهایی یابد ، و در روایت وارد شده است که : هیچکدام از شما طعم ایمان را نمی چشد ، تا اینکه دوستی و دشمنی او ( از کسی یا چیزی ) برای خدا ( و در راه خدا) باشد (3)
---------------------
1-إرشاد الأذهان إلى تفسیر القرآن، ص: 195
2-قُلْ إِنْ کانَ آباؤُکُمْ وَ أَبْناؤُکُمْ وَ إِخْوانُکُمْ وَ أَزْواجُکُمْ وَ عَشیرَتُکُمْ وَ أَمْوالٌ اقْتَرَفْتُمُوها وَ تِجارَةٌ تَخْشَوْنَ کَسادَها وَ مَساکِنُ تَرْضَوْنَها أَحَبَّ إِلَیْکُمْ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ جِهادٍ فی سَبیلِهِ فَتَرَبَّصُوا حَتَّى یَأْتِیَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ وَ اللَّهُ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الْفاسِقینَ
3-الأصفى فی تفسیرالقرآن، ج1، ص: 458